“Эрдэнэт” үйлдвэрийн түүхэн үйл явдал-3

2021-07-22
Нийтэлсэн: Админ
 2 мин унших

Ч.ОЛДОХ

Монгол Улсын Баатар цолоор шагнагдсан Уулын баяжуулах“Эрдэнэт”  үйлдвэрийн тухай  манай  сайт Монгол Улсын гавьяат эдийн засагч Т.Балжиннямын “Оюутолгой аз уу, эз үү” номын  “Эрдэнэт үйлдвэртэй холбогдсон зам мөр, сэтгэлд хоногшсон үйл явдлууд” бүлгээс  100 баримтыг  онцлон зохиогчийн зөвшөөрлөөр   цувралаар хүргэж байна.

Түрүүч нь Баатар үйлдвэр “Эрдэнэт”-ийн тухай  100  баримт“Эрдэнэт” үйлдвэрийн тухай түүхэн баримтууд-2

 

21. Эрдэнэтийн уулын баяжуулах үйлдвэр, түүнийг дагаж боссон “Эрдэнэт” үйлдвэр нь Монгол орны өнгөрсөн зууны бахархал юм. Эрдэнэтийг ХХ зууны манлай бүтээн байгуулалт хэмээсэн нь нүдээ олсон үнэлэлт юм.

22. Монголчуудын газар нутгаа нэрлэсэн нэршил нь зүгээр нэг тохиолдлын шинжтэй байдаггүй. Хэлбэр дүрс, өнгө зүс, байршил,  тэнд болсон түүхэн үйл явдал, онцлогуудтай холбон нэрлэхээс гадна мөн эрдэс баялгийг нь зөв тодорхойлж онон нэрлэж байжээ. Эрт цагаас Эрдэнэтийн овоо гэгдэж байсан уул маань хэмжээгээр бага боловч битүү модтой, хэлбэрийн хувьд Улаанбаатар хотын урд дүнхийх Богд хан уултай төстэйвтэр уул байв.

23. Эрдэнэтийн овоог эртнээс өвөг дээдэс эрдэнэтэй уул буюу Эрдэнэт, уг уулын нэг хэсгийг Оюут хэмээн нэрлэж байжээ.

24. БНМАУ, ЗСБНХУ \хуучин нэрээр\-ын Засгийн газар хоорондын 1973 оны хэлэлцээрээр Монгол-Оросын хамтарсан Эрдэнэт үйлдвэр, Монголросцветмет нэгдлийг байгуулсан юм.

25. Монголросцветмет нэгдлийг байгуулахад оролцогч талууд тэнцүү хэмжээ \50:50\ -тэй хөрөнгө оруулалт хийж 40 гаруй жил  буюу  2016 оны эхний хагас жил хүртэл үйл ажиллагаа явуулаад Монгол Улс үйлдвэр нэгдлийг бүрэн эзэмших болж манай улсын төрийн өмчит үйлдвэрийн статустай болжээ.

26. Монгол-Оросын хамтарсан үйлдвэр, нэгдлийг байгуулах тухай анхны хэлэлцээрт Монголын талаас Сайд нарын зөвлөлийн дарга Ю.Цэдэнбал, Зөвлөлтийн талаас Сайд нарын зөвлөлийн орлогч дарга И.Т.Новиков нар 1973 оны арваннэгдүгээр сарын 22-нд гарын үсэг зурсан юм.

27. Эрдэнэтийн овооны орд  ашиглах  ТЭЗҮ-ийг ЗХУ-ын мэргэжлийн зураг төслийн болон эрдэм шинжилгээний 40 орчим хүрээлэн боловсруулжээ.  

28. Монгол-Оросын хамтарсан уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэр барьж байгуулах бүтээн байгуулалтын ажил 1974 оны хавар эхэлжээ.  Бүтээн байгуулалтын төслийг хэрэгжүүлэхэд нийт хөрөнгө оруулалт 595.0 сая шилжих рублийн санхүүжилт шаардлагатайг ТЭЗҮ-д тусгажээ.

29. Монгол Улс, ЗХУ –аас жилийн хоёр хувийн хүүтэй, нэн хөнгөлөлттэй зээл авч үйлдвэрийн дүрмийн сан дахь өөрийн хувь хөрөнгийг бүрдүүлсэн ба зээл, хүүг үйлдвэрийн үйл ажиллагааны үр дүнгээс хүртэх ногдол ашгаар урт хугацаанд эргүүлэн төлөх, харин үйлдвэрлэсэн зэс, молибдений баяжмалыг гагцхүү Зөвлөлтийн металлургийн үйлдвэрүүдэд нийлүүлэхээр тохиролцжээ.

30. Үйлдвэрийн хүчин чадлын эхний ээлжийг 1978 оны дөрөвдүгээр улиралд ашиглалтад оруулах учраас Геологийн яамны Хамтарсан үйлдвэрүүдийн хэлтэс, Уул уурхайн хэлтэс 1978 оны наймдугаар сард багтаан Эрдэнэт үйлдвэрийн 1979 оны төлөвлөгөө, төсөв боловсруулах ажилд үйлдвэрийн гол хэлтэс, албадтай хамтран ажиллаж байжээ. 

Үргэлжлэл бий.

Эх сурвалж. www.polit.mn

Засаглалын хямралыг АНСА “засах” уу

Засаглалын хямралыг АНСА “засах” уу

7 цаг 2 мин
Төв Азийн орнууд болон Японы  анхны дээд хэмжээний уулзалт

Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд  Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг  хэвлэлүүд мэдээлж байна.

Уржигдар 19 цаг 30 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг  батлав

УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.

Уржигдар 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна

Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.

Уржигдар 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.

Уржигдар 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi

The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.

Уржигдар 14 цаг 32 мин
Монгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар

Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.

Уржигдар 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов

Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.

Уржигдар 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв

Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.

Уржигдар 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.

Уржигдар 13 цаг 25 мин