“Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай” хуулийн долдугаар зүйлийг хэрэгжүүлэхийн тулд ХБХЭЭХ, “Зууны мэдээ” сонин хамтран хөгжлийн бэрхшээл, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн сурч боловсрох эрхтэй холбоотой нийтлэлүүдийг цувралаар хүргэж байгаа билээ. Та эдгээр нийтлэлээс хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд бусад хүүхдийн л адил бодол, хүсэл, мөрөөдөлтэй болохыг мэдэрч ирээдүйн сайхан нийгмийг бий болгоход санал хуваалцаж, дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Бидэнтэй 95907012, 70123336 болон Facebook: APDC Mongolia, Web: www.apdc.mn хаягаар харилцана уу. Бөхийн барилдаанд хүчээр илт давуу нэгэн том шувуунд өөрийгөө болжмор шиг атгуулж сэнсэртлээ эргүүлээд зад шидүүлж байна гээд төсөөл дөө. Болжморыг зүгээр л нэг сурагч гэж төсөөл. Сургуульд чинь тас, бүргэд, шонхор, элээ, хэрээ, шаазгай, ёл, ууль, өрөвтас суралцдаг. Тэгэхээр танай сургууль, хараа сайтай, холч, ухаалаг, зөнч, хэл дуулгадаг, шөнө хардаг, байгаль хамгаалдаг ….гээд л давуу талтайгаараа хот, улс, орон нутагтаа тэргүүлнэ. Мэдээж амьд л амьтан болсон хойно тэрхүү шувуудын олонлогт нэг хөөрхий болжмор бөмбөлзөн сууна. Түүнийг дуугарах л юм бол тасдаад хаячихад бэлэн хүч чадлаар давуу, өргөн бахим мөр цээж, далавч, далбаагаар хуягласан гялс гялтгас хийх хурц нүд, эвэр хошуу бүхий сүрлэг сүрэг тойроод сууна. Бүхий л даалгаврыг тэд хурдан, түргэн, шаламгай, чадварлагаар чадал хүчээ гайхуулан хийдэг. Болжморыг тэдэнтэй харьцуулахад сул дорой. Гэхдээ жигүүртэн учир түүнд байх давуу талуудыг олж харах гээд үзье. Үнэндээ болжмор, богширго, бор шувуу аль нь байх чухал биш, зүгээр л тэд өхөөрдөм хөөрхөн, эгдүүтэй, за цааш нь үргэжлүүлвэл хурдан, овор хэмжээ бага учир бага зайд оршиж чадна. Ойр зайд юуг ч тэд олоод ирж чадна. Хүн, мал бараадах тэд байнга олзтой. Элин халин нисэж амьтны анхаарал татан, шунал хөдөлгөн “ан” болохгүй. Хурц тод өнгөгүй нь дайснаас өөрийгөө сайн хамгаалах халхавч. Жижиг хошуу нь шар будааг ч болтугай хоолоо болгоод хүртчихэд тусалдаг. Шөнө сайн хардаггүй нь амралт болж өглөө эртлэн босдог гэх мэтээр цааш үргэлжилнэ. Ингээд бодоод үзэхээр болжморыг хурмаст тэнгэрт халин нисэж туулай барин ирэх даалгавар өгвөл нөгөө наадмын сэнсэрдэг бөх шиг юм болно биздээ. Яг ийм жишээ манай сургуулиуд дээр байсаар байна. Боловсрол бүх хүүхдийг дундажлаад шаазгай ч юм уу, начин ч юм уу, нэг тийм шувуу шигээр ойлгодог хэвшмэл ойлголттойгоос болоод ийм юм болоод байгаа юм. Гэтэл дэлхий нийтээр бүх хүүхэд хамтдаа суралцахыг хөхиүлэн, хамтдаа суралцахад нь саад болж буй бүхнийг арилгахын төлөө зохицуулалт хийж, арга хэмжээ авч байна. Үүнийг НҮБ-аас хүний бүх талыг нэгтгэн үзэх “хандлага гэж нэрлэн “… Суралцагчдыг боловсролын тогтолцоонд тааруулахыг хичээхээс илүүтэйгээр хүн нэг бүрт таарсан хариу үйлдлийг боловсролын тогтолцоо үзүүлэх ёстой…” гэж тайлбарласан. Энэ нь хүүхэд ямар байхаас үл шалтгаалан сурах чадавхитайг хүлээн зөвшөөрч, бүх суралцагчдад өндөр хүлээлт тавихыг хэлж байгаа юм. Өөрөөр хэлвэл, болжмор ч байна уу оцон шувуу ч байна уу хамаагүй. Тэд шувуу юм чинь тодорхой хэмжээнд хөрст дэлхийгээс хөндийрч чадна гэдэгт итгэ гэсэн үг. Тэд бүргэд, шонхор, начин шиг өндөр тэнгэрээс элин халин алсыг бараалж эх чадах учир тэдэнд зориулж ялгаатай чадавхи, шаардлага, суралцах хэв маягт тааруулсан уян хатан хичээлийн хөтөлбөр, заах ба сурах аргыг санал болгоно. Түүнээс биш бүргэд суух хавцлаас оцон шувууг нис гэж түлхэх, шонхор “кэвтэй” оготно шүүрэх даалгаврыг хөх бухад өгөх юм бол биш. Ингээд хэлэхээр оцон шувуунд өд сөд наагаад, жижиг шувуудад том далавч хийгээд, эсвэл бүр эсрэгээрээ хүчит шонхруудыг багасгаад тайрах гэж арай бодоогүй биз дээ? Сэнсэрдэг бөх л гээд би л муухайгаар хэлээд байгаа болохоос биш угтаа бол хүчээ үзэн, манийг баясгахаар гарч ирсэн “хүн” шүү дээ. Ард нийтээрээ сэгсэрч хаясан этгээдийг зэвүүцэн байсныг бодоод үзэхэд сургалтын агуулга, арга, хэрэглэгдэхүүнийг “болжмор”т нийцүүлэхгүй бол энэ удаад дэвээд, дийлээд явсан ч төд удалгүй хаясан ялагчийн араас нулимах вий дээ. Төгсгөл болгож НҮБ-ын хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн хорооны үгийг дахин сануулья “Хүний бүх талыг нэгтгэн үзэх” хандлага нь зохих дэмжлэг бүхий хүртээмжтэй суралцах орчинд тэгш хамруулан хичээл заах нөхцөлийг бүрдүүлснээр боловсролын орчинд тусгаарлан сургах байдлыг эцэслэхийг зорьдог.” Эх суралж: “Зууны мэдээ” сонин