Б.ОЧИР

МАН-аас “гарал үүсэл”-тэй Монголын төрийн хямрал үргэлжилж байна. “...Энэ долоо хоногт л эцэс болно” гэсээр намрыг авлаа. Өвөл дохиолоод эхлэв. Өвлийн бэлтгэл, ирэх оны төсөв гээд УИХ, Засгийн газрын ажил овоорсон. Гэвч, дарга тэргүүнүүд нь балбалцаад өвлийг, төсвийг бодох завгүй байх шиг байна. Үндсэндээ, эрх баригчид ингэж талцаж зодолдоод удлаа. Энэ үед УИХ-д 42 суудалтай АН-ын сөрөг хүчний улс төр ихээхэн үгүйлэгдэж байна. Уг нь, эрх баригчдын энэ хоорондын зөрчил маргаан улс орны хувьд тун таагүй явдал юм. Харин улс төр талаасаа сөрөг хүчин АН-д бол “албан боломж” гэхэд болно. Угаасаа, эрх баригчид хэн нэгийгээ “...Унагая, огцруулъя” гэвэл сөрөг хүчин нь “...Тэгье, дэмжье” гээд л ороод ирдэг. Эрх баригчид хэдийчинээ хагарч, тангаралцана, сөрөг хүчинд төдий чинээ ашигтай улс төр болдог. Олон улсад, Монголд ч ийм жишигтэй. Угаасаа, улс төрийн зарчим нь тийм юм. Өмнө нь огцорсон Ерөнхий сайд, Засгийн газрууд бүгдээрээ сөрөг хүчний илтэд дэмжлэгтэй л байсан. Гэвч, энэ удаад АН-ынхан шал өөр бодлого барьж байна. МАН-ынхныг “...УИХ-ын даргад хариуцлага тооцъё”, “...Ерөнхий сайдыг огцруулъя” гэхээр нь АН-ынхан “...Намын асуудлаа өөрсдөө шийд, бид чуулганд орохгүй” гээд яваад өгдөг болов. Тэгсэн атлаа, дөрвөн сар гаруйн өмнө өөрийнхөө намын хамтарсан Засгийн газрыг унагаалцчихсан. Тэгээд бас, өнгөрсөн баасан гарагт болсон ТББХ-ны хуралд АН-ын гишүүдийн олонх нь орж суусангүй өнгөрөөв. Эдгээр нь сөрөг хүчний биш эрх баригчдын аль нэг талд үйлчилсэн л болж харагддаг боллоо. Тэгж ч ярих болов. Тэр байтугай, “...Сөрөг хүчин АН-ын дарга О.Цогтгэрэлийн бодлого эв нэгдлийн төлөө байна. Түүнийг Нобелийн энхтайвны шагналд тодорхойлъё. Болзлыг нь хангачихлаа. Сөрөг хүчин нь эрх баригч намынхаа эв нэгдлийг бодно гэдэг яахын аргагүй энхтайвны үйлсэд гарамгай хувь нэмэр оруулж байгаа явдал” гэж байх юм. Энэ маазарч, марзагнасан яриа байх л даа. Гэхдээ, “...Михаилд бодол бий” гэдэг шиг О.Цогтгэрэлд ямар нэг шалтгаан үндэслэл байгаа бололтой. Уг нь, МАН ингэж хөлөө жийлцэж байхад АН аятайхан улс төр хийгээд явчихад л 2027 онд тус намаас Ерөнхийлөгч төрж, 2028 оны сонгуульд олонх болоод О.Цогтгэрэл Ерөнхий сайд болох юм. Нөгөөтэйгүүр, МАН-ынхан бол эрт орой хэзээ ч учраа олчихно. Магадгүй, амралтын өдрүүдээр учир зүйгээ олоод ирэх долоо хоногоос хэзээ ч хэрэлдэж байгаагүй юм шиг ажиллаад явж мэдэх л юм. Эсвэл байдал төрд ч, тус намд ч ихээхэн эвгүйтнэ. Гэхдээ л, АН-ынхан сая олдсон улс төрийн боломжоо алдаж байгаа юм. Тиймээс, цаашдын улс төрдөө нэг зүйлийг хатуу барих АН-ынханд ихээхэн тустай. Юу гэвэл “...О.Цогтгэрэл АН-ын дарга боллоо” гээд УИХ дахь АН-ын бүлгийн даргаас нь мулталж болохгүй юм. Өөрөөр хэлбэл, АН-ын дарга О.Цогтгэрэл УИХ дахь АН-ын бүлгийн даргыг хавсран гүйцэтгэх буюу энэ хоёр албан тушаал нэг гарт байж тус нам ирэх сонгуулиудад нэг бодлоготой орж чадна. “...Ардчилал” гэж ярьж байгаад намын дарга, бүлгийн даргыг хоёрыг салгавал МАН-д тохиогоод байгаа “...Ерөнхий сайд нь намын дарга уу, намын дарга нь Ерөнхий сайд уу” гэдэг шиг эрх мэдлийн зөрчил үүснэ. Тэгээд 2027 онд ч, 2028 онд ч ялах магадлал нь бүдгэрнэ.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ АРАВДУГААР САРЫН 13. ДАВАА ГАРАГ. № 192 (7689)

Уншигч Танд “Зууны мэдээ” сонины нийтлэлтэй холбоотой санал, шүүмжлэл, хүсэлт байвал zuuniimedee@gmail.com хаягаар илгээгээрэй.