
Ч.Зотол
Хан-Уул дүүргийн XIII хорооны нутаг дэвсгэр, Туул тосгонд галзуу адуу замдаа таарсан зургаан настай хүүхэд болон үхэр, нохойг хазаж гэмтээсэн тохиолдол гарчээ. Хазуулсан хүүхдийн бие тааруухан байгаа. “Мал эмнэлэг, Онцгой байдлын газраас яаралтай арга хэмжээ аваагүй” хэмээн хүүхдийн ар гэрийнхэн гомдоллож байна. Энэ талаар хүүгийн ээж Г.Буян-Өлзийгөөс тодрууллаа.
-Хүүхэд адуунд хазуулсан гэсэн мэдээлэл байна. Бие нь ямар байна вэ?
-Гэмтлийн эмнэлэгт очиж толгойд нь хоёр хэсэг газар оёо тавиулсан, бие нь сайнгүй байгаа. Эхлээд адуунд шинжилгээ хийж хариуг харна гэсэн. Ямар хариу гарсан нь тодорхойгүй байна.
-Чоно, үнэг галзуурч хүн рүү дайрсан тухай сонсч байснаас адуу галзуурсан гэж дуулж байсангүй. Энэ явдал хэзээ тохиолдсон бэ?
-Энэ сарын 28-ны өглөө Хан-Уул дүүргийн XIII хорооны 7 дугаар хэсэгт буюу манай гэрийн гадаа болсон хэрэг. Өглөө 8:00 цагийн үед нэг гүү гүйж явахыг айлын хүн харсан байдаг. Замдаа айлын үхрийг хазаад, өөр рүү нь дайрсан нохойны хөлийг тас хазсан тул хүмүүс үргээж хөөсөн байгаа юм. Гэтэл наашаа гүйгээд хоёр морьтой ноцолдох үед манай нохой дайрч салгасан гэсэн. Хүү маань тэр үед гэрээс гараад нохойгоороо араас нь хөөлгөтөл буцаж дайраад хазсан байна лээ. Нохой дайрч салгаагүй бол юу болох байсныг бодохоос ч айж байна. Бас нэг зүйлээс бид их айж байгаа. Тэр адуу манай хүүг хазах үед толгой нь тэр чигээрээ цусаар будагдчихсан, ам нь дүүрэн цустай байсан. Ямар ч халдвар тараасан байж болзошгүй.
-Гүү байсан гэлээ. Зүс, гаднах шинж тэмдгийг хэлэхгүй юу?
-Гаднах байдлыг хэлбэл, гүү атлаа хур дэл ихтэй азарга төрхтэй. Ер нь бол эрлийз талдаа адуу юм билээ. Гурван тамгатай байгаагаас үзвэл гурван эзний гар дамжсан шиг билээ. Туурай нь тэгтэл улдаагүйг үзэхэд их л ойрхны адуу юм байна гэж харсан.
-Малын эмч, мэргэжилтнүүд юу гэж байх юм. Танай дүүрэг, хорооны мал эмнэлэгт бүртгэл байна уу?
-Тэр адуунд эзэн олдохгүй байгаа. Маргааш өглөө нь харахад мал эмнэлгийн мэргэжилтэн Төмөрбаатар гэж хүн тэр адууны цээж рү өшиглөөд зогсч байсан. “Энэ адууг устгаж өгөөч” гэж хүсэлт гаргахад “Болохгүй, шинжилгээ авна” гэж хэлсэн. Тэгсэн атлаа шинжилгээ авсан эсэх нь тодорхойгүй хоёр хоног уяатай байлгаж байгаад үхсэн гэсэн. Бүртгэлийн тухайд “Дорж хоёр адуутай”, “Дулмаа нэг адуутай” гэснээс биш зүс, нас, хүйсийг тодорхой бичсэн бүртгэл байхгүй юм билээ.
Хан-Уул дүүргийн Туул тосгон нь хот доторх хагас хөдөө гэмээр адуу, малтай айлууд голдуу амьдардаг. Зарим оршин суугчдын хэлж буйгаар адууны цусыг сайжруулж байна хэмээн үржил селекцийн ажлыг хяналтгүй явуулдаг, эрлийз адуундаа хүч оруулах хиймийн бэлдмэл, эм тариа хэрэглэдэг нь ийнхүү галзуурахад хүргэж, хүн, мал руу дайрч хазаж гэмтээхэд хүргэж байна гэлээ. Ийм жишээ баримт гадаадын зарим улсад гарсан байдаг. Тухайлбал, Америкийн нэгэн мужийн морин тойруулгад адууны цусыг сайжруулахаас үүдэн тархины хурц үрэвсэл /монголчууд цахилгаан мененгит хэмээн нэрлэдэг/ халдварт өвчин гарсан нь унаачид халдварлаж нас барсан тохиолдол бүртгэгдсэн байдаг юм байна.
Эх сурвалж: www.polit.mn