
Х.Оюунболд
Олон улсын олимпийн хорооноос тодорхойлсноор допинг нь зохиомлоор тэмцээнд өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлэх зорилгоор тамирчин хүний бие махбодиос ангид, хэвийн хэмжээнээс нь хэтрүүлж хэрэглэсэн бодисюм. Мөн тамирчин хүний бие махбодь ямар нэгэн сэргээшийн төрлийн бодис агуулсан эм шаардсанаар тэмцээний үеэр түүний үзүүлэлт зохиомлоор нэмэгдэж болно.Үүнийг бас сэргээш хэрэглэсэн гэж үздэг. Олон улсын олимпийн хороо энэ ойлголтыг бэхжүүлэхийн тулд хэрэглэхийг хориглосон хориотой бодисын жагсаалтыг гаргасан байна. Түүнчлэн олимп болон түүнтэй холбоотой тэмцээний үеэр эдгээр бодисын хэрэглээг илрүүлэх хөтөлбөрийг хөгжүүлжээ. Допин нь түүхийн туршид хүн дайн тулаан, ан ав, спортод оролцож ядарсан бие махбодийг сайжруулахын тулд ид шидийн тусламжтайгаар шийдвэрлэх гэж олон удаа оролдож үзсэний нотолгоо юм. Энэ нь спортын өрсөлдөөнтэй салшгүй холбоотой. Тиймээс спортоос өөр салбарт допингийн шинжилгээ хийхийг хатуу баримтлах нь тийм ч зөв санаа биш юм. Ялангуяа хүн төрөлхтөн биеийн болон сэтгэцийг тэд хязгаарлах боломжгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрөх чадваргүй Учир нь тэд өөрийн төрөлх шинж чанарыг давж гарахын тулд үргэлж бага хүчин чармайлт зарцуулах шидийн аргыг хайж иржээ Үүндээ үргэлж биш ч эмийн болон хоол хүнсний олон аргуудыг хэрэглэж байсныг одоогийн допин мөн гэж үзэж болно. Энэ тухай түүхэнд олон дурдсан байдгийн нэг нотолгоо нь Хятадын хааныг зээргэний мөчир зажилж байгаагаар зурсан зураг юм. Мөн энэ тухай Грекийн түүхэн эх сурвалжид дурдсанаар олимпод оролцож байгаа тамирчид ургамлын ханд, дэлүү булчирхай идэх болон өөр олон аргыг хүчээ сэлбэх зорилгоорхэрэглэдэг байсан байна. Түүнээс арай хожуу буюу 1805 оноос усанд сэлэлт, дугуй, атлетикийн тамирчин кофейн хэмээх сэргээгч бодисыг хэрэглэж эхэлжээ. Гэвч энэ нь амь насаа алдах шалтгаан болж болохыг 1866 оны Парис- Бордогийн дугуйн уралдаанд оролцож байсан Уэльсийн тамирчин Линтон мансууруулах бодис хэрэглэсний улмаас нас барсан. Допингийн хэрэглээ хөлбөмбөг, боксоор үргэлжилсэн бөгөөд 1950 онд допингийн хэрэглээ ихэссэний улмаас холбоо, нийгэмлэгүүд допингийн хэрэглээг хянаж зохицуулдаг болжээ.
Эх сурвалж:www.polit.mn