Т.САЙХАН
Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн үйл ажиллагааны шалгалтын дүнг өнөөдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар танилцуулж, тодорхой шийдвэрүүд гаргажээ. ЭМДС-гийн үйл ажиллагааг шалгах талаар өнгөрсөн наймдугаар сарын сүүлээр есдүгээр сарын эхээр ажлын хэсэг гарч ажилласан. Энэхүү шалгалтаар ЭМДС-г эмчлэх, эрүүлжүүлэх цаг ирсэн байна гэдэг нэгдсэн дүгнэлтэд хүрсэн. Тухайлбал, эрх зүйн орчин шинэчлэгдсэн ч Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн өр, төлбөр дааж давшгүй нэмэгдэж, улмаар дампуурлын ирмэгт тулаад байна. ЭМДС 2020 онд 2.6, 2021 онд 264, 2023 онд 218, 2024 онд 316 тэрбум төгрөгийн өр, төлбөр үүссэн. Үүнийг байнга улсын төсвөөс нөхөж, бүрдүүлж төлж яваа. Түүнчлэн, 2025 онд хүлээгдэж байгаа гүйцэтгэлээр 280 тэрбум төгрөгийн өр, төлбөр үүсэх тооцоолол гарч байна. ЭМДС-г өр, төлбөрт баригдаж, үйл ажиллагаа нь доголдоход дараах хүчин зүйлс нөлөөлсөн.
-
Нэгдүгээрт, хязгаарлагдмал эх үүсвэртэй хэр нь хязгааргүй санхүүжилт олгож байсан гажуудал энэ санд бий болсон.
-
Хоёрдугаарт, ЭМДС-ийн манаач байх ёстой Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний зөвлөл чиг үүргээ хэрэгжүүлээгүй. Амьгүй албат мануухай мэт ажлаа хийж чадаагүй байна гэж дүгнэсэн. Тухайлбал, 2024 онд зөвхөн нэг иргэн найман удаа эмнэлэгт хэвтэж 118 сая төгрөгийн тусламж, үйлчилгээ авсан байна. Мөн нэг иргэн 347 удаагийн амбулаторийн үзлэг хийлгэж 12 сая төгрөгийн шинжилгээ, оношилгоо хийлгэсэн байгаа юм. Түүнчлэн, нэг иргэн 61 удаа 63 сая төгрөгийн эмийн хөнгөлөлт эдэлсэн. Үүнд хяналтаа тавьж чадаагүй.
-
Гуравдугаарт, хийдэлтэй гэрээ байгуулдаг тохиолдол хавтгайрсан. 2024 онд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх гэрээ байгуулахдаа тоо хэмжээ, төсвийн зардлыг тусгаагүй зөрчил илэрсэн.
-
Дөрөвдүгээрт, ЭМДС руу өнгийсөн хулгайг илрүүлэх тогтолцоо алдагдсан. ЭМДЕГ-т хянуулахаар ирүүлсэн нэхэмжлэлийн үнэн, бодит байдлыг хангалттай хянадаггүй, үндсэндээ бараг хянадаггүй. Нийт ирүүлсэн бичгийн гурван хувьд нь хяналт хийдэг.
-
Тавдугаарт, эмнэлгүүдийн удирдлага хуурамч нэхэмжлэл үүсгэж, ЭМДС-г тонох үйл явдал нэлээд газар авсан. Энэ нь 2023-2025 онд нэхэмжлэлийн хяналтаар нийтдээ 230 мянган алдаа, зөрчил илэрснээс харагдаж байгаа юм.
Эх сурвалж:www.polit.mn