Ц.МЯГМАРБАЯР

Дэлхийн банк, ЖДҮ-ийн газар хамтарч  Экспортыг нэмэгдүүлэх аж ахуйн нэгжид 20-500 сая төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх болсонтой холбогдуулан Экспортыг дэмжих төслийн зохицуулагч Б.Дөлгөөнөөс зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Санхүүгийн дэмжлэг хүссэн аж ахуйн нэгжүүд хэзээнээс хүсэлтээ өгч эхлэх юм?

-Уг төсөл 2016 оноос эхэлсэн. 2023 оныг дуустал хэрэгжинэ. Өмнө нь Сангийн яаманд хэрэгжиж байгаад  2020 оноос чиг үүргийнхээ хүрээнд ХХААХҮЯ-нд шилжиж хэрэгжүүлэхээр болсон. Түншлэлийн хөтөлбөрт хамрагдаж байгаа аж ахуйн нэгжүүд  экспорт хөгжлийн төлөвлөгөөтэй байна. Тус төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах дараах гурван багц ажлыг Түншлэлийн хөтөлбөрөөр дамжуулан дэмжлэг авч болно. Үүнд, тоног төхөөрөмж шинээр худалдан авах, Экспортын бүтээгдэхүүний чанарын туршилт, гэрчилгээ, баталгаажуулалтын зөвлөх үйлчилгээ, Экспортын зах зээлд зориулсан маркетинг, идэвхжүүлэлт, гадаад худалдааны чадавх бэхжүүлэх зөвлөх үйлчилгээ. ААН-үүд  хамтарч ажиллах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлж хүсэлт болон бусад материалуудыг манайд ирүүлнэ. Хөтөлбөрийн хүрээнд зөвшилцөж үйл ажиллагааныхаа нийт үнийн дүнгийн санхүүжилтийн 50 хувийг нь манайхаас нөхөн төлбөр хэлбэрээр авах боломжтой.

-Төслийнх нь нийт зардлын 50 хувийг танайхаас санхүүжүүлнэ гэсэн үг үү?

-Тийм. Жишээлбэл, аж ахуйн нэгж байгууллага 100 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмжийг өөрсдийн хөрөнгөөр болон зээлээр худалдан авч /манайхтай хамтран ажиллах гэрээ байгуулсан байна/ гэрээний нөхцөлөө  биелүүлсэн тохиолдолд дээрх 100 сая төгрөгийнхөө 50 сая төгрөгийг манайхаас авна гэсэн үг. Гэхдээ манайх энэ бүтээгдэхүүнийг Европын зах зээлд гаргахын тулд энэ тоног төхөөрөмжийг худалдан авах гэж байгаа гэдгээ гэрээндээ тусгасан байна.

-Нэг онцлог нь кластер хэлбэрээр нэгдсэн аж ахуйн нэгжүүдэд 500 сая төгрөг хүртэл санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэхээр байгаа нь давуу талтай байх шиг байна. Үүнийгээ тодруулна уу?

-Хоёр ба түүнээс дээш аж ахуйн нэгжүүд нийлж кластер хэлбэрээр энэ санхүүжилтэд хамрагдах боломжтой. Кластер хэлбэрээр хамтран Түншлэлийн хөтөлбөрт хамрагдах ач холбогдол нь хамтдаа том асуудлаа шийдэх, зардлаа хуваах гэж хэлж болно. Кластерийн гишүүн ААН бүр экспортын чиг баримжаатай үйл ажиллагаа явуулж байх шаардлагатай. Ийм тохиолдолд 500 сая төгрөг хүртэлх санхүүгийн дэмжлэг авах боломжтой. Өмнө кластер компаниудад олгох санхүүжилт 300 сая төгрөг байсан бол энэ жилээс 200 сая төгрөгөөр нэмэгдсэн.

-ААН-ийн хүсэлтийг өмнө нь танайх цонх нээж цахимаар авч байсан санагдана. Одоо хэвээрээ юу?

-2021 оны туршид цахимаар гурван удаагийн цонх нээж аж ахуйн нэгжээс материалыг хүлээн авч байсан. Нэг цонхны шалгаруулах бүтэн цикл 2-3 сар болж байсан. Гурван удаагийн цонхоор нийтдээ 68 ААН-үүдтэй гэрээ хийсэн. Одоо цонх гэж байхгүй, тогтмол нээлттэй. Өнөөдөр, маргааш  хэзээ ч  өгч болно.

-Энэ онд хэдэн төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэхээр байгаа вэ?

-Нийт санхүүжилт 20 сая ам.доллар. Энэ жилийнх 3.6 сая ам.долларын гэрээ хийхээр төлөвлөж байна.  2016-2020 оны хооронд 887 ам.долларын санхүүжилт олгосон. Өнгөрсөн онд дөрвөн тэрбум төгрөгийн гэрээ байгуулсан.

-Зорилтот аж ахуйн нэгжүүддээ яг  бодит дэмжлэг болж чадаж байна уу?

-Олгосон санхүүжилтийг  буцааж авахгүйгээр бодит дэмжлэг болж байгаа учраас ажлаа хийсэн аж ахуйн нэгжид том дэмжлэг тусалцаа болж байгаа гэж дүгнэж байгаа. Түүнчлэн хөтөлбөрийн нэг хэсэг нь сургалт, судалгааг манайхаас захиалж тусгайлсан сургалт авах боломжтой. Мэдээж экспортлогч болохоор зорьж байгаа компаниудад хамааралтай.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ  ХОЁРДУГААР САРЫН 24. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 40 (6772)