Т.САЙХАН
“Оюутолгой” ХХК-ийн хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ /Нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, дахин тодотгосон/-ний санхүүжилтийн хүүгийн хувь, түүнийг олон улсын зах зээлийн жишигт нийцүүлэн бууруулах талаар авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээ, холбогдох үр дагавар сэдвээр сонсгол үргэлжилж байна. Энэ асуудалтай холбогдуулж гишүүд гэрчүүдэд хандан асуулт тавьж, хариулт авлаа.
Сонсгол даргалагч, УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал: -2009 оны аравдугаар сарын 6-нд “Оюутолгой” төслийн хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ байгуулагдаж нууцын тамга дарагдаж байсан. “Оюутолгой” төсөл анхны хөрөнгө оруулалтын гэрээ байсан. Бид бүгд энэ төслөөс өгөөж хүлээж байсан. Чуулганы индэр дээрээс та 55 хувийн өгөөж хүртэнэ гэж мэдэгдэж байсан. 16 жилийн дараа эргээд харахад Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын мэдээлснээр "Оюутолгой" төслийн өгөөж 37 хувь хүртэх үгүйтэй байна. Гэрээ байгуулсан хүний хувьд Ерөнхий сайд асан С.Баяр үүнийг та юу гэж дүгнэж байна вэ?
Ерөнхий сайд асан С.Баяр: -Өгөөж гэдэг гол асуудал л даа. Бидний хувьд хөрөнгө оруулалтын гэрээ, хувь нийлүүлэгчдийн гэрээг боловсруулсан. ТЭЗҮ тэр үед бэлэн болох боломжгүй байсан. Хэлцэн тохирсон асуудлаас хамаарч ТЭЗҮ -ийн үзүүлэлтүүд нааш цааш болох байсан. Энэ гэрээг 2009 оны аравдугаар сарын 6-нд баталсан боловч тодорхой нөхцөл болзлыг хангасны дараа энэ гэрээ хүчин төгөлдөр болно гэсэн нөхцөлтэй байсан. Тийм учраас дараа оны буюу 2010 оны гуравдугаар сарын 31-нээс хүчин төгөлдөр болсон. Манай Засгийн газарт олон ажлын хэсгүүд байдаг. Санхүүгийн модель схемийн дагуу 34 хувьтай байх юм бол бидний өгөөж тэр үеийн үнэлгээгээр 53-58 хувь, хэрэв 34 хувь авалгүй явах юм бол 77 хувьтай байх тооцоо гарсан. Яагаад 34 хувьтай бөгөөд 34 хувьгүй гэж тооцсон бэ гэхээр, УИХ-аас 57 дугаар тогтоол гарсанд Ерөнхий сайдын хувьд тун сэтгэл хангалуун бус байсан. Яагаад гэвэл энэ тогтоол нь хуульдаа нийцээгүй гарсан шүү гэдгийг би шууд УИХ-ын удирдлага, баталсан гишүүдэд тавьж байсан. Хуулиндаа юу гэж байгаа вэ гэвэл улсын төсвийн оролцоогүй хайгуул хийсэн ордод 34 хувь хүртэл гэж заасан. Гэтэл 57 дугаар тогтоолд 34 хувиас доошгүй гэсэн тоотой. Цаашаа анхны хөрөнгө оруулалтаа нөхсөний дараа 50 хувь хүртэл төр эзэмшлийн хувийг гадны хөрөнгө оруулагч компани лиценз эзэмшигчийн 50 хүртэл гэж хуулиас давсан шаардлагыг 57 дугаар тогтоолд тавьсан байсан.Түр хорооны хурал үр дүн өгөөсэй гэж би хүсэж байсан. Гэтэл гол үндсэн шалтгаанаа ярихгүй үр дагавар яриад байх юм.Асуудал гэдэг бол өр зээлийн өндөр хүү, энийг л тойроод яриад байгаа. Үндсэн учир шалтгааныг ярихгүй, үр дагавар ярих нь үр дүнд хүргэхгүй болов уу. Монголчуудын үг бий. Овоо босгоогүй бол шаазгай юундаа суух вэ гэж… Овоо нь 34 хувь, 34 хувийг авах болсноос хамаараад бид нар уг нь хөрөнгө оруулалтын гэрээ хийсэн, явсаар байгаад зээлийн гэрээ болсон. Тэр үүд хаалга бол 34 хувийг заавал ав гэсэн, хуулиндаа болно гэсэн, тогтоол нь ав гэсэн байдлаар Засгийн газарт үүрэг болгосон байсан. Энэ бол хөрөнгө оруулалтын гэрээг зээлийн гэрээ болгож хувиргах эхний алхам нь байсан. Цаашаа энэ процесс үргэлжилсэн. Дубайн төлөвлөгөө гэж ярьдаг, энэний дагуу “Рио Тинто”-той Монголын Засгийн газрын ярьдаг гол асуудал бол төслийн үр өгөөж байх ёстой байсан. Ажиглаад байхад зээл, зээлийн хүү өндөр байна уу гэдгийг сүүлийн 10 жил ярилаа. Одоо ч Засгийн газар хэлэлцээрээ үргэлжлүүлж байгаа.
Гол асуудал бол 34 хувьд байгаа. 34 хувьтай байгаа нөхцөлд өр зээлээ ярина. Буулгалаа буулгалаа гээд зээлийн хүүг 0 болгож чадахгүй.
Буулгалаа буулгалаа гээд 6, 7 хувь дээр л …