
Т.САЙХАН
Халх тойрмын шагайчид “Хур орсон ч, хутга сийчсэн ч цуглана шүү” гэсэн андгай тавин жилд нэг удаа монос цэцэглэх цагаар уулзаж нааддаг байсан удаатай. Шагайн харваа нь түүхийн бүхий л цаг үед өв уламжлалаа хадгалан Монгол түмний дөрөв дэх баяр цэнгэл болон хөгжсөөр байна. 2001 онд үндэсний их баяр наадмын нэгэн төрөл болж, албан ёсны дүрэмтэй болсон билээ. Өнөөдөр /07.12/ Шагайн асарт уухайн дуу хадаж өрсөлдөөн ид өрнөж байна. Энэ жилийн баяр наадмын шагайн харваанд 86 багийн 728 харваач цэц мэргэнээ сорьж байна. Нийт харваачдын 70 гаруй хувь нь залуу харваачид байна гэж Шагайн харвааны холбооныхон онцолсон. Одоогийн байдлаар 86 багаас тунаж үлдсэн шилдэг найман баг шалгарчээ. Тэмцээн 86-аас 40, 40-өөс 16, 16-аас 8 гэсэн байдлаар тойргийн журмаар, хоёр шатлалаар болсон. Шилдэг найман багт Баатарнуман баг, Дорноговь аймгийн баг, Багануурын баг, Булганы баг, Г.Батбаатар ахлагчтай баг, Л.Энхтөр ахлагчтай баг, О.Ямааранз ахлагчтай баг, З.Одбаяр ахлагчтай багууд шалгараад байна. Шилдэг найман багаас шилдэг дөрөв тодорч, энэхүү дөрвөн баг уламжлал ёсоор 4.72 метрээс харваж алт, мөнгө, хүрэл медалийн төлөө цэц мэргэнээ сорих юм. Харвааны үеэр шагайчид асраа дэрвэтэл уухайлдаг байна. Дэмжигчдийн болон өрсөлдөгчдийн уухайлах нь түрлэгээрээ өөр юм. Өөрсдийн талынхны аялгуулаг уухайнд харваачийн цэц нэмэгддэг бол, эсрэг багийн огцом, хүчтэй уухайнд барьц алдаж мэддэг. Төв халхын уухай, Дөрвөд далай ханы, баяд, урианхай боржигин уухай гэж нутаг оронд арай өөр өөр байдаг ажээ. Өнөөдрийн хувьд шагайчид голдуу төв халхын боржигин уухайгаар наадаж байна.
Эх сурвалж:www.polit.mn