Аз жаргалын дааврыг устгадаг долоон хэллэг

2022-05-05
Нийтэлсэн: Админ
 2 мин унших

З.БАТЦЭЦЭГ

 

Биднийг аз жаргалтай байхад юу саад болдог вэ. Асуудал, бэрхшээл, сэтгэл зовнил, бүтэлгүйтэл, бидний өмнө тавьж буй эцэс төгсгөлгүй хэцүү даалгавруудад амьдрал өөрөө буруутай гэдэгт олон хүн итгэлтэй байдаг гэж доктор Питер хэлэв. Петр Галигабаров бол дадлагажигч сэтгэлзүйч. Танин мэдэхүйн зан үйлийн сэтгэл зүйн эмчилгээний нийгэмлэгийн гишүүн, арт-терапист юм. Гэхдээ таны толгойд байгаа бодлууд эерэг үү эсвэл гүн гунигтай байна уу. Аз жаргалгүй сэтгэх зуршил нь бидний биед гармоны нийлэгжилтийг алдагдуулдаг. Эдгээр хэллэг нь аз жаргалын гармоныг алдаг.

“Хэрэв бид аз жаргалыг нейрофизиологийн призмээр харвал амьдралаас таашаал авах гэж юу болохыг мартсан хүнд серотонин дутагдаж байна гэсэн үг" гэж сэтгэл судлаач хэлэв. Энэ даавар нь биднийг бусадтай харьцуулах, статусыг олж авах, илүү байх боломжийг олгодог. Жишээлбэл, хүн бага наснаасаа хэчнээн хичээсэн ч бусдаас муу л байна гэж бодож сурсан бол серотонинийн синтез ховор байх нь ойлгомжтой. Тэр жижиг зүйлээс таашаал авч чадахгүй, нартай өдөр, амттай хоол, байгальд аялах. Аз жаргалыг мэдэрч чадахгүй байгаа хүн аз жаргалын бусад даавартай холбоотой асуудалтай тулгардаг гэж шинжээч онцлов.

Тиймээс нийгэмтэй харилцах үед окситоцин ялгардаг. Хэрэв хүн дараах байдлаар боддог бол аз жаргалын даавар ялгархад асуудал үүсдэг. Үүнд бусад хүн надад дургүй, хүмүүс миний талаар муугаар боддог, бухимдахгүйн тулд бусадтай харилцахгүй байх нь дээр. Дофамин биднийг шинийг эрэлхийлэх, оролдох, нээх, урьдчилан таамаглах, урагшлахад түлхэц өгдөг. Үүний дутагдал нь ихэвчлэн дараах бодолтой хүмүүст мэдрэгдэх болно. Тухайлбал, сайн зүйл тохиолдохгүй, би бол ялагдагч, шинэ харилцаа эхлүүлэхийг оролдох нь утгагүй юм. Намайг ямар ч сонирхолтой зүйл хүлээхгүй, дэлхий маш уйтгартай. Дассан орчноосоо гарахгүй удахаараа хүн уйтгартай болж сэтгэлийн түгшүүр нэмэгддэг. Тиймээс анхаарал, үйлдэл, ур чадварын шинэ чиглэлийг аажмаар, байнга эзэмших нь дээр.

Сэтгэл зүйн буруу хандлага нь хүмүүсийг аз жаргалыг олоход саад болдог гэж сэтгэл судлаач тэмдэглэжээ. Ихэнхдээ энэ нь насанд хүрэгчдийн ачаар бага насандаа гарч ирдэг. Тиймээс тэд амьдралын өчүүхэн зүйл, өөрсдийн амжилтаас таашаал авах чадвараа алддаг. Ялангуяа, бусдаас илүү сайн хийж, илүү сайн үр дүнд хүрсэн тохиолдолд өөрийгөө хүндлэх ёстой гэдэгт итгэлтэй болдог. Тэгээд эцэст нь амьдралаа өөрөө анзаарахгүй, дугуйнд суусан хэрэм шиг гүйдэг. Ийм хандлагатай хүн өөрийгөө аз жаргалтай гэх нь юу л бол. Би зовж шаналж, байнга ажиллаад, зүгээр суухгүй, бусдад таалагдаж байвал намайг хайрлана гэж бодоход хүргэдэг. Бодлоо сонсож сурах нь чухал. Энэ нь аз жаргалгүй зуршилтай болсон сэтгэл хөдлөл, зан үйлд нөлөөлдөг гэж Петр Галигабаров хэлэв.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ТАВДУГААР САРЫН 5. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 90 (6822)

 

Түүхэнд ном нь хамгийн их эрэлттэй зохиолчийн нэг Лев Николаевич Толстой

Лев Николаевич Толстой өнөөгийн ОХУ-ын Тула мужийн Ясная Поляна хэмээх газар үе залг

9 цаг 21 мин
Балба дахь "Zen” үеийн хувьсгал

Балбын арми тус улсад эмх замбараагүй байдал үргэлжилж байгаа энэ үед

12 цаг 27 мин
"Сибирийн хүч-2" хийн хоолой барих төсөл ОХУ-аас илүү БНХАУ-д "ихээхэн давуу талтай"

ОХУ болон БНХАУ Оросын байгалийн хийг Монгол Улсын газар нутгаар Хятадын хойд нутаг руу нийлүүлэх 30 жилийн гэрээ байгу

17 цаг 47 мин
Казахстаны хөгжил аз байгаагүй

Өргөн уудам Евразийн зүрхэнд зах хязгааргүй мэт өргөн уудам талд эртний нүүдэлчдийн морин

17 цаг 47 мин
О.Саранчулуун: Нийгмийн эрүүл мэндийн асуудлыг шийдэх ажлын хэсэг байгуулна

Нийгмийн эрүүл мэнд бол улс орны аюулгүй байдалтай холбоотой чухал асуудал. Учир нь нийгмийн эрүүл

17 цаг 47 мин
Казахстанд 13 тонн кокаин хураан авч рекорд тогтоосон байна

Казахстаны аюулгүй байдлын албаны тусгай ажиллагаа тус улсын түүхэн

Өчигдөр 17 цаг 03 мин
Орос-Казахстан-Хятадын хийн хоолой: Хэлэлцээ үргэлжилж байна

Оросоос Казахстанаар дамжин Хятад руу шинэ хийн хоолой тавих яриа хэлэлцээ үргэл

Өчигдөр 17 цаг 02 мин
“Тогоруун цуваа” Расул Гамзатовын нэрийн хуудас болсон бүтээлийн нэг

Авар-Зөвлөлтийн яруу найрагч, зохиолч, нийтлэлч, Зөвлөлт ба Оросын нийгэм, улс төрийн зүтгэлтэн, орчуулагч

Өчигдөр 13 цаг 49 мин
Н.Энхбаяр: Нууц гэрээгээр тонн тутамд 40 доллар алдаж байна

Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр өнгөрсөн баасан гарагт “ТВ9” тел

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Ж.Оджаргал: Тавантолгойн төсөлд 8.2 тэрбум төгрөг зарцуулсан

Тавантолгойн Ухаахудаг “Энержи ресурс”-ийн өмч үү, эсвэл нийтийнх үү гэдэг асуулт албан ёсоор

Өчигдөр 06 цаг 00 мин