Аз жаргалын дааврыг устгадаг долоон хэллэг

2022-05-05
Нийтэлсэн: Админ
 2 мин унших

З.БАТЦЭЦЭГ

 

Биднийг аз жаргалтай байхад юу саад болдог вэ. Асуудал, бэрхшээл, сэтгэл зовнил, бүтэлгүйтэл, бидний өмнө тавьж буй эцэс төгсгөлгүй хэцүү даалгавруудад амьдрал өөрөө буруутай гэдэгт олон хүн итгэлтэй байдаг гэж доктор Питер хэлэв. Петр Галигабаров бол дадлагажигч сэтгэлзүйч. Танин мэдэхүйн зан үйлийн сэтгэл зүйн эмчилгээний нийгэмлэгийн гишүүн, арт-терапист юм. Гэхдээ таны толгойд байгаа бодлууд эерэг үү эсвэл гүн гунигтай байна уу. Аз жаргалгүй сэтгэх зуршил нь бидний биед гармоны нийлэгжилтийг алдагдуулдаг. Эдгээр хэллэг нь аз жаргалын гармоныг алдаг.

“Хэрэв бид аз жаргалыг нейрофизиологийн призмээр харвал амьдралаас таашаал авах гэж юу болохыг мартсан хүнд серотонин дутагдаж байна гэсэн үг" гэж сэтгэл судлаач хэлэв. Энэ даавар нь биднийг бусадтай харьцуулах, статусыг олж авах, илүү байх боломжийг олгодог. Жишээлбэл, хүн бага наснаасаа хэчнээн хичээсэн ч бусдаас муу л байна гэж бодож сурсан бол серотонинийн синтез ховор байх нь ойлгомжтой. Тэр жижиг зүйлээс таашаал авч чадахгүй, нартай өдөр, амттай хоол, байгальд аялах. Аз жаргалыг мэдэрч чадахгүй байгаа хүн аз жаргалын бусад даавартай холбоотой асуудалтай тулгардаг гэж шинжээч онцлов.

Тиймээс нийгэмтэй харилцах үед окситоцин ялгардаг. Хэрэв хүн дараах байдлаар боддог бол аз жаргалын даавар ялгархад асуудал үүсдэг. Үүнд бусад хүн надад дургүй, хүмүүс миний талаар муугаар боддог, бухимдахгүйн тулд бусадтай харилцахгүй байх нь дээр. Дофамин биднийг шинийг эрэлхийлэх, оролдох, нээх, урьдчилан таамаглах, урагшлахад түлхэц өгдөг. Үүний дутагдал нь ихэвчлэн дараах бодолтой хүмүүст мэдрэгдэх болно. Тухайлбал, сайн зүйл тохиолдохгүй, би бол ялагдагч, шинэ харилцаа эхлүүлэхийг оролдох нь утгагүй юм. Намайг ямар ч сонирхолтой зүйл хүлээхгүй, дэлхий маш уйтгартай. Дассан орчноосоо гарахгүй удахаараа хүн уйтгартай болж сэтгэлийн түгшүүр нэмэгддэг. Тиймээс анхаарал, үйлдэл, ур чадварын шинэ чиглэлийг аажмаар, байнга эзэмших нь дээр.

Сэтгэл зүйн буруу хандлага нь хүмүүсийг аз жаргалыг олоход саад болдог гэж сэтгэл судлаач тэмдэглэжээ. Ихэнхдээ энэ нь насанд хүрэгчдийн ачаар бага насандаа гарч ирдэг. Тиймээс тэд амьдралын өчүүхэн зүйл, өөрсдийн амжилтаас таашаал авах чадвараа алддаг. Ялангуяа, бусдаас илүү сайн хийж, илүү сайн үр дүнд хүрсэн тохиолдолд өөрийгөө хүндлэх ёстой гэдэгт итгэлтэй болдог. Тэгээд эцэст нь амьдралаа өөрөө анзаарахгүй, дугуйнд суусан хэрэм шиг гүйдэг. Ийм хандлагатай хүн өөрийгөө аз жаргалтай гэх нь юу л бол. Би зовж шаналж, байнга ажиллаад, зүгээр суухгүй, бусдад таалагдаж байвал намайг хайрлана гэж бодоход хүргэдэг. Бодлоо сонсож сурах нь чухал. Энэ нь аз жаргалгүй зуршилтай болсон сэтгэл хөдлөл, зан үйлд нөлөөлдөг гэж Петр Галигабаров хэлэв.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ТАВДУГААР САРЫН 5. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 90 (6822)

 

Голомт банк WaterEquity-тай хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлж байна

Монгол Улсын Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг “Усны газар”-ын 2025 оны “Усны элч” банк

39 мин
Н.Учрал: Олон жил ярьсан гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийг ямар нэг улс төржилтгүй урагшлуулах хэрэгтэй

УИХ-ын намрын чуулган даваа гарагт нээлтээ хийж Засгийн газраас өргөн барьсан ирэх оны Төсвийн тухай хуулийг

7 цаг 28 мин
Улс төр, хууль хяналтынхны “акц”-ууд давхцаад байгаа нь тохиолдол уу?

Эрх баригч МАН-ын даргын “сунгаа” явж байна. Урьд урьдынхаас өөрөөр, ширүүн өрнөж бай

7 цаг 28 мин
М.Энхцэцэг: Асуудлыг шийдэхийн тулд хамгийн түрүүнд хууль эрх зүйн орчныг шинэчлэх зайлшгүй шаардлагатай

Эрчим хүчний тухай, Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай, Эрчим хүчний хэмнэлтийн тухай

7 цаг 28 мин
БРИКС-ийн түншлэл: Эдийн засгийн шинэ боломжууд

Монгол Улс, БРИКС-ийн түншлэл: эдийн засгийн

Өчигдөр 06 цаг 55 мин
Б.Жавхлан: Тэтгэврийн зургаан хувийн нэмэгдлийг өөрчлөх боломжгүй, хайчин дунд байна

Сангийн сайд Б.Жавхлан төсөвтэй холбоотой цаг үеийн зарим асуудлаар хэвлэлийнхэнд мэдээлэл өглөө.

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Ерөнхийлөгчийн хоригийг дэмжлээ

Улсын Их Хурлын Төсвийн байнгын хорооны энэ намрын эхний хуралдаан өч

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Манай улсад уул уурхай, барилга зэрэг салбарт эмэгтэйчүүдийн цалин эрчүүдийнхээс бага байна

Манай улсад зохион байгуулагдаж буй Азийн Эмэгтэй Парламентчдын бүлгийн чуулга уулзалт “Эдийн за

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
О.Саранчулуун: Намын даргын сонгууль ил тод явагдаж, мэтгэлцээн хийгээсэй

УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуунтай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Азийн эмэгтэй парламентчид чуулж байна

Азийн Эмэгтэй парламентчдын чуулга, уулзалт өчигдөр Төрийн ордонд эхэллээ. Энэ

Уржигдар 06 цаг 00 мин