
Р.ОЮУН
Увс аймгийн Хяргас нуурын зүүн хойно “Хар тэрмэс” амралт, аялал жуулчлал, рашаан сувиллын цогцолбор бий. Энэ цогцолборт газар нь нэгэн өвөрмөц уулын бэлд байх бөгөөд Хар уултай, ханыг нь тэрмэс гэж нэрлэжээ. Энэ орчин тэр чигээрээ могойтой. Учир нь есөн төрлийн рашаан энэ уулын оройд байдаг аж. Хаана могой их байна тэнд рашаан сайн байдаг хэмээн амралтын газрын дарга ярьж байлаа. “Хар тэрмэс” амралт, аялал жуулчлал, рашаан сувиллын газар нь 75 км урт, 20-30 км өргөн, 80 метр гүнзгий Хяргас нуурын хөвөөнд байрладаг. Хяргас нуур нь соодтой бөгөөд хордлого тайлж, ариусгах чанартай гэв. Нутгийнхны дунд “Долоон ламаар ном уншуулснаас энэ нуурын усанд нэг удаа ор” гэсэн домогтой ариун нуур ажээ.
Хяргас нуурт 30-40 төрлийн эмчилгээ байдаг. Тухайлбал, бүх төрлийн харшил, арьсны тууралт, тархины даралттай, сульдаатай, ядаргаатай хүүхдүүдийг 5-7 хонуулахад жилдээ хамрын ханиад хүрдэггүй байна. Нуурын усыг өглөөд гурван балгыг заавал уудаг гэж байв. Ингэснээр хоол шингэх, гашуун оргих, ходоод хорсох нь алга болдог байна. Нуурын уснаас өлөн элгэн дээрээ долоо хоног уухад ходоодны өвчин байхгүй болно. Үүнээс гадна нуурын усанд хоёр төрлийн шавар байдаг. Цагаан шороонд хар, цагаан сэндэр гэж байгаа. Энэ сэндрүүд эмийн ач холбогдолтой. Даралт ихсэх, хоолны хордлого болоход найруулж уухад эм, тариа хэрэглэхгүйгээр хордлогыг тайлдаг ажээ. Ходоодны шархтай хүн сэндрээс долоож, усанд найруулж уухад эдгэрдэг, амралтын газрыг тойроод 40 төрлийн эмийн ургамал ургадаг гэж байлаа.
“Хар тэрмэс” амралт, аялал жуулчлал, рашаан сувиллын газар сэргээх, анагаах чадвар нь сайн болохоор гадаад, дотоодын жуулчдаас гадна Монгол Улсын төрийн тэргүүнүүд, УИХ-ын гишүүн, Ерөнхий сайд нар ирж амардаг гэсэн. Энэ амралтын газар нь Наранбулаг, Малчин, Хяргас, Цагаанхайрхан, Завхан сумтай залгаа, Баяд, Хотон, Халх, Дөрвөд, Сартуул ястан нуураа тойроод амьдардаг. Увс аймаг байгалийн гайхамшгийг агуулсан Их нууруудын хотгор, халуун орны ширэнгэн ойгоос бусад нь байдаг хэмээн амралтын газрын дарга ярьж байсан юм.
Эх сурвалж: www.polit.mn