Б.ДАРЬСҮРЭН
Олон улсын төсвийн түншлэл байгууллагаас хоёр жил тутамд гаргадаг “Төсвийн нээлттэй байдлын олон улсын судалгаа”-ны 2021 оны дүнг дэлхий даяар танилцуулсан.
Энэ судалгааг найм дахь удаа зохион байгуулж дэлхийн 120 орон хамрагдсан байна. Монгол Улс 2006 оноос энэ судалгаанд нэгдэж, улсын төсвийн ил тод байдал, төсвийн үйл явцад иргэд оролцох боломжийг олгож буй байдал, төсвийн хяналтын тогтолцооны түвшнээ дэлхийн 100 гаруй оронтой харьцуулах боломжтой болсон. Манай улс судалгаанаас ямар үнэлгээ авсаныг “Нээлттэй нийгэм форум”-ын Засаглалын хөтөлбөрийн менежер Д.Оюунбадам танилцууллаа.
Ангилал тус бүрт 100 оноо авах ёстойгоос манай улс төсвийн хяналтаар 76, ил тод байдлаар 60 оноо авсан бол олон нийтийн оролцоогоор хамгийн муу буюу 13 оноо авчээ. Судалгааны дүнгээс харахад төсвийн ил тод байдал дээшилсэн ч төсвийн хяналтад иргэдийн оролцоо хангалтгүй байна.
Монгол Улс өнгөрсөн онд иргэдийн төсвийг цахим хэлбэрээр цаг тухайд нь нийтэлж, жилийн эцсийн тайлангийн иж бүрэн байдлыг сайжруулснаар илүү нээлттэй болгож чаджээ.
Харин засаглалыг сайжруулахад төсвийн ил тод байдал хангалтгүй, эерэг үр дүнг нэмэгдүүлэхийн тулд олон нийтийн оролцоог хангах шаардлагатай. Гэвч Засгийн газраас энэ боломжийг олгохдоо хангалтгүй байгааг харуулж байна.
Төсөвт тавих хяналтын тогтолцоо сайжирчээ
Хууль тогтоох болон аудитын дээд байгууллагууд улсын төсвийг төлөвлөх, хэрэгжилтэд хяналт тавихад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Судалгаагаар Монгол Улсын эдгээр байгууллагаас төсөвт тавих хяналтын тогтолцоо хангалттай байгаа нь харагдлаа. Тухайлбал, УИХ-ын хувьд 72, Төрийн аудитын байгууллага 83 оноо авсан байна.
Судалгааны дүнд тулгуурлан “Нээлттэй нийгэм форум”-аас дараах зөвлөмжийг гаргалаа. Үүнд төсвийн ил тод байдлыг сайжруулахын тулд хагас жилийн тайланг боловсруулж, цахимаар цаг тухайд нь нийтлэх, иргэдийн төсөв болон батлагдсан төсвийн иж бүрэн байдлыг сайжруулах. Баталсан төсөвт тухайн жилийн орлого, зарлагын мэдээллийг эдийн засгийн иж бүрэн чиг үүргийн ангиллаар тооцох шаардлагатай.
Харин төсвийн үйл явц дахь олон нийтийн оролцоог сайжруулахаар төсөв боловсруулах үед олон нийтийн оролцоог хангах аргуудыг туршилтын журмаар нэвтрүүлэх, эмзэг болон төлөөлөл багатай бүлгийг шууд болон шууд бус төлөөллөөр дамжуулан төсвийн хэлэлцүүлэгт татан оролцуулах шаардлагатай гэв.
“Нээлттэй нийгэм форум”-аас энэ оны төсвийг судлахад олон хөрөнгө оруулалтыг танасан байна. Гэвч орон сууцны фасад засах гэх мэт СӨХ-ны хийх ёстой ажлыг улсын төсвөөс санхүүжүүлэхээр байна. Энэ ажлыг татвар төлөгчдийн мөнгөөр хийх ёсгүй. Цаашдаа эдгээр зардалд анхаарах ёстой гэв.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2022 ОНЫ ЗУРГАДУГААР САРЫН 3. БААСАН ГАРАГ. № 110 (6842)
Төв Азийн орнууд болон Японы анхны дээд хэмжээний уулзалт
Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг хэвлэлүүд мэдээлж байна.
Уржигдар 19 цаг 30 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг батлав
УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.
Уржигдар 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.
Уржигдар 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.
Уржигдар 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi
The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.
Уржигдар 14 цаг 32 минМонгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар
Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.
Уржигдар 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов
Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.
Уржигдар 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв
Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.
Уржигдар 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.
Уржигдар 13 цаг 25 мин