П.АМГАЛАН
“Зууны мэдээ” сонин энэ удаагийн “Дүрслэх урлаг” буландаа МУЭ-ийн гишүүн зураач, урлаг судлалын докторант Ц.Хандмаагийн “Найрамдал” зээгт наамлын бүтээлийн дүрслэлийн тухайн онцолсныг хүргэж байна.
Ц.Хандмаа “Найрамдал” зээгт наамлын тухай хүүрнэхийн өмнө уг урлаг ямар онцлогтой вэ гэдгийг дурдсан юм. Тэрбээр “Зээгт наамал хэмээх нэрийг монголчууд өөрсдөө хийж буй арга ажиллагаагаар нь оноон өгсөн нэр юм. Өнгө бүрийн торго, торгомсог эдийг дүрсийн дагуу хайчлан нааж хөвөө ирмэгээр нь эрчилсэн зээг утсаар даруулан оёж байгаа байдлаар нь ийн нэрлэжээ. Судлаачдын үзэж байгаагаар зээгт наамал эртний нүүдэлчдээс үүсэлтэй болохыг тэмдэглэсэн нь олонтой. Уламжлалт монгол зургийн зураас, өнгө зохицол, дүрслэлийн дэг суурин дээр тулгуурлан, XVIII зууны үеэс ХХ зууны эхэн үеийг хөгжлийн “оргил үе” хэмээн үздэг. Гэвч 1980-аад оны үед зээгт наамал сэргэж хөгжиж, дахин сэргэн мандалтын шатанд хүрсэн хэмээн үзэх үндэслэлтэй. Манай зураач, урчууд амьдралыг олон талын хэв шинжит дүрээр илэрхийлэх, ард түмний ололт, амжилт, нийгмийн анги давхарга зэрэг тухайн нийгмийн үзэл санааг тусгасан бүтээлүүд туурвиж байсан билээ” хэмээв.
“Найрамдал” зээгт наамал нь босоо, тэгш хэмийн зохион байгуулалттай
Монголын Урчуудын Эвлэлийн нэрэмжит шагналт Ц.Даваахүү, Д.Уранчимэг нар“Найрамдал” зээгт наамлын бүтээлээ 1986 онд бүтээжээ. Уг наамлыг хийхдээ торго, даавуу, торгон утас ашигласан бөгөөд өдгөө Монголын Урчуудын Эвлэлийн сан хөмрөгт хадгалдагдаж байна. Зураач, урлаг судлалын докторант Ц.Хандмаа уг бүтээлийн тухай “Уг зээгт наамал нь зохиомжийн хувьд босоо, тэгш хэмийн зохион байгуулалттай. Энэ бүтээлийн сэдэв нь 1980-аад онд торгон зээгт наамлын урлагт хөрөг, түүх, аж байдлын сэдэв зонхилж байсны нэгэн тод жишээ юм. “Найрамдал” зээгт наамлын бүтээлийн гол санаа өгүүлэмж ажилчин, малчин түмэн хөдөлмөрийн үр шимээр эх орныхоо эзэн болж буйг гурван хүний дүрээр илэрхийлсэн нь тухайн цагийн үзэл санааг илэрхийлжээ. Гэвч сэдэв агуулгын хувьд монументаль чимэглэлийн урлагийн хэмжээний томоохон бүтээлүүдийн нэг гэж үзэж болно” хэмээн онцолжээ.
“Монгол зургийн үндсэн өнгө, дүрийг ашиглажээ”
Мөн “Найрамдал” зээгт наамалд ажилчин анги, малч түмний хөдөлмөр бүтээлийг илэрхийлэхдээ бэлгэдэлт дүрслэлийг хэрэглэсэн нь ажиглагддаг. Жишээ нь, Монгол улсын үндсэн хуулиар батлагдсан төрийн сүлдийг оройд нь залж, баруун, зүүн дээд буланд нар сарыг дүрслэхдээ уламжлалт бурхан зургийн тигийг баримтлан бүтээсэн байна. Монгол зургийн үндсэн өнгө, дүр, дүрслэлийн тиг харьцаагаар бүтээсэн нь бурхан зургийн үүл, нар, сар, цэцэг, навч, байгалийн дүрслэлийг бэлгэдэлийн утга агуулгаар баяжуулж урлажээ хэмээн зураач, урлаг судлалын докторант Ц.Хандмаа онцоллоо.
Энэ жил бол Монголын Урчуудын Эвлэлийн 80 жилийн ой тохиож байгаа билээ. Уг ажлын хүрээнд Монгол Шуудан компанийн 100 жилийн ойг тохиолдуулан Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музей, “Аглаг” бүтээлийн хийдтэй хамтран “Зээгт наамал” сэдэвт шинэ маркны анхны өдрийн дугтуйны нээлтийн ажиллагаа болсон. "Монгол шуудан" ХК-аас МУЭ-ийн сан хөмрөгт хадгалагдаж буй МУЭ-ийн нэрэмжит шагналт, уран бүтээлч Д.Уранчимэгийн “Таван Эрдэнэ”, “Найрамдал” зэрэг бүтээл анх удаа зээгт наамал төрлөөр марк болон гарч байгаа нь Монголын дүрслэх урлагийн түүхэнд тэмдэглэгдэн үлдэх чухал үйл болсон юм.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2022 ОНЫ АРАВДУГААР САРЫН 27. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 209 (6941)
Төв Азийн орнууд болон Японы анхны дээд хэмжээний уулзалт
Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг хэвлэлүүд мэдээлж байна.
Уржигдар 19 цаг 30 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг батлав
УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.
Уржигдар 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.
Уржигдар 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.
Уржигдар 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi
The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.
Уржигдар 14 цаг 32 минМонгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар
Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.
Уржигдар 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов
Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.
Уржигдар 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв
Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.
Уржигдар 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.
Уржигдар 13 цаг 25 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна
Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.
Уржигдар 13 цаг 23 мин