Банкуудын цэвэр ашиг хоёр дахин өсөж, 200 тэрбумд хүрэв

2022-08-04
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

Б.ДАРЬСҮРЭН

Арилжааны ТОП-5 банкны II улирлын гүйцэтгэл гарсан. Үүнээс харахад банкуудын өөрийн хөрөнгө болон цэвэр ашиг нь өссөн байна. Тодруулбал, өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулбал Хаан банкны өөрийн хөрөнгө 404 саяар, ХХБ 40 саяар, Голомт банк 132, Төрийн банк 69, Хас банк 131 сая төгрөгөөр өсжээ. Мөн цэвэр ашиг нь 1-2 дахин нэмэгдсэнийг дараах үзүүлэлтээс харж болно. 
  
Цар тахлын оргил үе буюу 2020-2021 онд ч банкуудын ашиг 0.1-30.5 тэрбум төгрөгөөр өссөн аж. Цар тахлаас үүдэлтэй иргэдийн амьжиргаа муудаж, зээлийн эргэн төлөлтүүд ч хойшилсон байхад энэ өсөлтөд юу нөлөөлөв. Цахим орчинд иргэд “банкууд шимтгэл нэрээр ашгаа бүрдүүлж байгаа юм чинь ингэж өсөх нь аргагүй. Зээл авахад хүртэл нэг хувийн шимтгэл авч байна” гэсэн сэтгэгдлүүдийг илэрхийлжээ. Зарим нь “эдийн засаг хүнд үед өндөр ашигтай байгаа юм чинь ирээдүй байна” гэжээ. Энэ талаар эдийн засагч Ө.Ганзориг “Эдийн засгийн хүндрэлтэй нөхцөлд байгаа гэхэд үнэхээр сайн гарсан. Системд нөлөө бүхий таван банкны өөрийн хөрөнгийн өгөөж 16-25 хувь байна. Өөрөөр хэлбэл, та банкны хувьцаа эзэмшигч болсноор жилийн хугацаанд хамгийн багадаа 16 хувийн өгөөж хүртэнэ гэсэн үг.

Банкуудын онцлох үзүүлэлтийг хураангуйлбал, Хаан банк хагас жилд нийт 225 тэрбум төгрөгийн ашигтай ажилласан нь санхүүгийн салбарын хамгийн өндөр үзүүлэлт боллоо. Голомт банкны цэвэр ашиг 57 тэрбум төгрөгт хүрсэн нь өмнөх оны мөн үеэс 6.8 дахин өсжээ. Хас банкны чанаргүй зээлийн үзүүлэлт 3.5 хувь байгаа нь системийн бусад банктай харьцуулахад хамгийн бага үзүүлэлт юм. ХХБ-ны нийт орлогын 44.6 хувийг хүүгийн бус орлого бүрдүүлснээр цэвэр ашиг 149 тэрбум төгрөг байна. Төрийн банкны эрсдэлийн сангийн зардал 99.8 хувиар буурч, харилцах данс 29.1 хувиар нэмэгдсэн нь цэвэр ашиг өмнөх оны мөн үеэс 2.3 дахин нэмэгдэж, 70 тэрбум төгрөгт хүрсэн.  Энэ цаг үед иргэд банкны хувьцаа эзэмшигч болох нь эдийн засгийн өсөлтөөс ашиг хүртэх хамгийн том суваг болох нь дамжиггүй” гэв.

 

Харин банк, компаниуд валютаар авсан зээлээ ханшийн өсөлтийн үед эргэн төлөхөд тодорхой хэмжээний эрсдэл үүсэж, гүйцэтгэлд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй. Үүнийг Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн ерөнхий захирал Б.Лакшми “Нэг талдаа улсаас аж ахуйн нэгжүүдэд арилжааны банкуудаар дамжуулж, тодорхой хэмжээний хөнгөлөлттэй зээл олгосон. Энэ нь банкуудын гүйцэтгэлд нөлөөлсөн гэж дүгнэж байгаа. Хамгийн сонирхолтой нь эдгээр зээл олгогдож дуусахад, мөнгөний бодлогын хүү нэмэгдсэн. Хамгийн том асуудал юу вэ гэхээр банкуудын IPO-той холбоотой асуудал дээр олон улсын активын үнэлгээ хийгдэх асуудал байгаа. Үүнийг банкууд олон жил эсэргүүцэж ирсэн. Яагаад гэхээр энэ үнэлгээ хийснээр активынхаа тоон үзүүлэлтийг гаргахгүй гэсэн дүр төрх ажиглагддаг. Эдийн засгийн өсөлт саарсантай холбоотойгоор чанаргүй зээлийн хэмжээ тодорхой хэмжээгээр буурч байгаа. Өрсөлдөхүүн гэдэг утгаараа олон улсын хямд эх үүсвэр банк орж ирэх тал дээр дотоодын банкууд дургүйцдэг. Мэдээж тэдэнд сөрөг нөлөөтэй. Учир нь банк зээл өгч байж гол бизнесээ хийж байгаа. Үүнд нөлөө үзүүлэгч нь бодлогын хүү байдаг. Нэлээн урт хугацаанд бодлогын хүү тогтвортой байсан нь эдийн засагт эргэлдэх шаардлагатай санхүүжилтийг чөлөөтэй байлгаж, нэмэгдүүлэх зорилготой байсан. Одоо манай улсын хувьд эдийн засаг хүндрэх дохио нь болчихлоо. Тэгэхээр ойрын хэдэн жилдээ зээл олголт хүнд байх дүр зураг харагдаад байгаа. Төгсгөлд нь хэлэхэд, ирэх улиралд банкуудын гүйцэтгэлийн дүн бууралттай гарах магадлал өндөр байна. Шалтгаан нь валютын ханшийн зөрүү. Арилжааны банкууд болон компаниуд гаднаас валютаар зээл авсан байдаг. Энэ зээлээ төлөх явцад валютын нөөц, ханшийн зөрүүгээс шалтгаалж, алдагдалтай байдлаар төлөх эрсдэлтэй болж байна. Үүнээс гадна их наядын хөтөлбөр, хөдөө аж ахуйг дэмжих болон зургаан хувийн ипотекийн зээл гэсэн төрөөс үзүүлэх дэмжлэг их байсан. Намраас эдгээр зээлийн эргэн төлөлт ямар байхаас үзүүлэлтийн үр дүн харагдах гээд байна” гэж тайлбарлалаа. 

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин 

2022 ОНЫ НАЙМДУГААР САРЫН 4. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 148 (6880)

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ОХУ-ын ерөнхийлөгч В.В.Путинд бараалхлаа

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ САЙД Г.ЗАНДАНШАТАР ОХУ-ЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ В.В.ПУТИНД БАРААЛХЛАА

Өчигдөр 10 цаг 25 мин
Парламентын дарга буцаж, Амбан захирагчийн айлчлал эхэллээ

Төв талбайд төстэй хоёр далбаа намирч, сониуч зарим нь Шинэ Зеланд, Австрали

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Ахмад дайчин У.Доржпаламд Монгол Улсын баатар цол хүртээлээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Чөлөөлөх дайны ялалтын 80 жилийн ойг тохиолду

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Х.Наранхүү: “Энержи ресурс” ХХК-д олгосон лиценз компанийн хувь нийлүүлэгчдийн өмч гэдэгтэй Засгийн газар маргахгүй

Одоогоос 18 жилийн өмнө, 2007-2008 онд С.Баярын Засгийн газар Ухаахудагийн лицензийг Тав

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Тавантолгойд нүүрсний хулгайг “дахиулж” болзошгүй тогтоолын төсөл УИХ-д очжээ

Нэгэн цагт, нийтээрээ жигшин эгдүүцэж байсан нүүрсний хулгай мартагдаж, нүүрсний хулгайч

Өчигдөр 06 цаг 00 мин
Эх оронч монголчуудын түүхэн ялалт, тусгаар тогтнолын үнэ цэнийг мэдрүүлнэ

Чөлөөлөх дайны ялалтын 80 жилийн түүхт ойн өдөр Аривын ерөнхий газар, Үндэсний төв архи

Уржигдар 06 цаг 00 мин
Сургуулийн орчинд 13 цэгт электрон тамхи зарж байна

“…Монголд 100 хүүхэд тутмын 30 нь электрон тамхи татаж байна…”, “Vape татаж эхэлж ба

Уржигдар 06 цаг 00 мин
“Алтай трейдинг”, “Энержи ресурс” компаниудаас болж Ашигт малтмалын хуулийг 2006 онд шинэчилжээ

УИХ-аас Ашигт малтмалын тухай хуулийг 2006 онд шинэчлэн баталсан.

Уржигдар 06 цаг 00 мин
Дэлхийн хоёрдугаар дайны ялалтын 80 жилийн ойд зориулсан парад Бээжинд болов

Дэлхийн хоёрдугаар дайны ялалтын 80 жилийн ойд зориулсан парад Бээжинд болов

2025-09-03
“Бодь”-ийн барьсан төмөр замын хэргийг шалгах уу

Сүүлийн өдрүүдийн улс төртэй зэрэгцээд, “...Мөрдөх байгууллагууд “Бодь”-ийн барьса

2025-09-03