Нобелийн утга зохиолын шагналыг хүртсэн Танзанийн зохиолч Абдулразак Гурна

2021-10-11
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

З.Батцэцэг

 

Занзибарын (орчин үеийн Танзани улсын нэг хэсэг) зохиолч Абдулразак Гурна 2021 оны утга зохиолын Нобелийн шагналыг хүртжээ. Энэ тухай пүрэв гарагт Шведийн академийн Нобелийн хорооноос мэдээлэв.

Түүнийг "Колончлолын үр дагавар, соёл, тивийн мухардалд орсон дүрвэгсдийн хувь заяаны талаар тууштай, энэрэнгүй ойлголттой байсных нь төлөө" шагнажээ.

“Түүнийг Африк дахь колончлолын дараахь үеийн тэргүүлэх зохиолчдын нэг гэдгийг хүлээн зөвшөөрч байна” гэж Нобелийн хорооны дарга Андерс Ульссон хэвлэлийн бага хурал дээр хэлсэн байна.

Европ дахь дүрвэгсдийн нөхцөл байдал академийн шийдвэрт хэрхэн нөлөөлсөн тухай асуухад, Ульссон “Европ болон Газар дундын тэнгис орчмын хурцадмал нөхцөл байдал энэ жилийн шагналд нөлөөлсөн гэж би бодохгүй байна. Гурна бол 1980-аад онд өөрийгөө илэрхийлж чадсан зохиолч бөгөөд бид түүний бүтээлийг удаан хугацаанд ажигласаар ирсэн" гэж хариулжээ. “Түүний бүтээл яг одоо Европ болон дэлхий дахинд сонирхол татаж байгаа нь илт байна. Дэлхий дээр болж буй үйл явдал бидэнд нөлөөлдөг гэж би бодож байна, хэрэв тийм биш байсан бол хачирхалтай байх болно” гэж Ульссон онцолсон байна. Түүний хэлснээр, Нобелийн хороо шагналтнуудыг сонгоход илүү өргөн хүрээтэй хандах тухай Шведийн академийн шаардлагыг бас анхаарч үзсэн байна.

Шагналын эзэн

Абдулразак Гурна бол Английн өмнө зүгийн Брайтон хотод амьдардаг Араб гаралтай Танзани зохиолч юм. Тэрээр 1948 онд Занзибарт төрсөн (1964 онд Танзани улсын нэг хэсэг болсон). 1968 онд Занзибар хотод арабын эсрэг хөдөлгөөн ихэссэний улмаас тэрбээр Их Британи руу нүүжээ. 1980-1982 онд Нигерийн Байеро их сургуульд лекц уншдаг байсан. 1982 онд Кентийн их сургуульд докторын зэрэг хамгаалж, 1985 оноос тэндээ багшилж байна. Түүний шинжлэх ухааны гол сонирхол нь колоничлолын дараахь үеийн уран зохиол, ялангуяа Африк, Карибын тэнгис, Энэтхэгтэй холбоотой колоничлолтой холбоотой сэдвүүд юм. Тэрбээр колоничлолын дараахь үеийн зохиолчдын бүтээлийн талаар судалдаг. 2008 онд Британийн хатан хааны нэрэмжит утга зохиолын нийгэмлэгийн гишүүн болжээ. Гурна арван роман, хэд хэдэн богино өгүүллэг хэвлүүлсэн бөгөөд гол сэдэв нь дүрвэгсдийн хүнд хэцүү хувь тавилангийн тухай юм. Түүний анхны гурван роман болох "Memory of Departure” /1987/, “Pilgrims Way /1988/, “Dottie” /1990/ зэрэг нь орчин үеийн Британи дахь цагаачдын туршлагыг өөр өөр өнцгөөс дүрсэлсэн байдаг. “Диваажин (1994)” зохиол нь дэлхийн 1 дүгээр дайны үед Зүүн Африкийн колоничлолыг харуулсан.  Admiring Silence (1996) нь Занзибараас Англид цагаачилж, багш болсон залуугийн тухай өгүүлдэг. “Диваажин” нь 1994 онд Англи, Ирландад англи хэл дээр хэвлэгдсэн, Букерын  хамгийн шилдэг зохиолын шагналыг хүртсэн юм. 2001 онд зохиолч "Далайн эрэг" (2001) романаараа Лос Анжелес Таймс сонины шилдэг номын шагналд нэр дэвшжээ.

Шагнал гардуулалт

1901 оноос хойш Нобелийн шагналыг 603 удаа зохион байгуулж байна. Энэ хугацаанд  934 хүн, 28 байгууллага шагнал хүртжээ. Шагналыг гардуулах ёслол Нобелийн нас барсан өдөр буюу 12 дугаар сарын 10-нд болно. Ихэвчлэн ёслол Стокгольмын филармонид болдог бөгөөд хаан Карл XVI Густавын гараас шагналыг үндэслэгчийн хөрөг, диплом, алтан медаль хүртдэг. Гэхдээ цар тахлын улмаас хоёр дахь жилдээ онлайнаар зохион байгуулагдах гэж байна. Шагналтнууд өөрийн улс дахь Шведийн Элчин сайдын яамаар дамжуулан дипломоо гардан авах юм. Нобелийн шагнал гардуулах ёслолыг Стокгольм хотын жижиг танхимаас цөөн хүнтэйгээр газар дээр нь шууд дамжуулна. Нобелийн мөнгөн шагнал нь нэр дэвшигч бүрийн хувьд энэ жил өмнөх шигээ 10 сая крон (одоогийн ханшаар 1.14 сая доллар) байх болно.

Эх сурвалж: www.tass.ru

 

Казахстанд 13 тонн кокаин хураан авч рекорд тогтоосон байна

Казахстаны аюулгүй байдлын албаны тусгай ажиллагаа тус улсын түүхэн

10 цаг 8 мин
Орос-Казахстан-Хятадын хийн хоолой: Хэлэлцээ үргэлжилж байна

Оросоос Казахстанаар дамжин Хятад руу шинэ хийн хоолой тавих яриа хэлэлцээ үргэл

10 цаг 9 мин
“Тогоруун цуваа” Расул Гамзатовын нэрийн хуудас болсон бүтээлийн нэг

Авар-Зөвлөлтийн яруу найрагч, зохиолч, нийтлэлч, Зөвлөлт ба Оросын нийгэм, улс төрийн зүтгэлтэн, орчуулагч

13 цаг 22 мин
Н.Энхбаяр: Нууц гэрээгээр тонн тутамд 40 доллар алдаж байна

Монгол Улсын гурав дахь Ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр өнгөрсөн баасан гарагт “ТВ9” тел

21 цаг 12 мин
Ж.Оджаргал: Тавантолгойн төсөлд 8.2 тэрбум төгрөг зарцуулсан

Тавантолгойн Ухаахудаг “Энержи ресурс”-ийн өмч үү, эсвэл нийтийнх үү гэдэг асуулт албан ёсоор

21 цаг 12 мин
АН-ынхан шинэ бүтэцдээ бэлдэж фракцууд нь шинээр бүрдээд эхэллээ

АН-ынхан 2025 оны наймдугаар сарын 31-нд хуралдаж О.Цогтгэрэлийг намын даргаар сонгосон. Тэ

21 цаг 12 мин
"Байгалийн хийн хоолойг Монголоор дамжуулахыг баталгаажуулсан нь чухал ач холбогдолтой"

Уулсын оройгоор манан будантаж, үзэсгэлэнт байгаль, хязгаар нь үл мэдэгдэгдэх да

Уржигдар 06 цаг 00 мин
Монгол Улсын хөгжлийг хурдасгах " Оюут" зэсийн шинэ ордыг нээлээ

Монгол Улсын хөгжлийг шинэ түвшинд хүргэх зэсийн шинэ ордыг нээгээд байна. Дэлхий

Уржигдар 06 цаг 00 мин
Монгол-Австралийн харилцааг “Иж бүрэн түншлэл”-д хүрснийг зарлалаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн урилгаар Австралийн Холбооны Улсын Амбан захира

Уржигдар 06 цаг 00 мин
Л.Оюун-Эрдэнэ “Андуураад байна, би албан тушаалтай ч, үгүй ч үзэл санаа үйл хэргээ гүйцээнэ” гэжээ

Л.Оюун-Эрдэнийг Ерөнхий сайдаас огцруулснаас хойш гурван сар гаруйн хугацаа өнгөрчээ.

Уржигдар 06 цаг 00 мин