Б.Оюунцэцэг: Фтортой ам зайлагч шүд цоорлоос сэргийлдэг

2021-09-08
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

С.САРУУЛ

 

Коронавирусын халдварын үеийн амны хөндий, эрүүл ахуйн талаар АШУҮИС-ийн Нүүр ам судлалын сургуулийн багш, анагаах ухааны доктор, профессор Б.Оюунцэцэгийн зөвлөгөөг хүргэж байна. 

 

-Коронавирусын халдвараас сэргийлэхийн тулд амны хөндийгөө хэрхэн арчлах ёстой вэ. Вирусыг устгах тусгайлсан “жор” гэж бий юу?

-Дотрын өвчний толь нь амны хөндий. Хүмүүс өглөө, оройд шүдээ угаагаад хэвшчихдэг. Харин вирусын халдварын үед амнаас гадна хамраа угаахыг чухалчилсан судалгаанууд хийгдэж байна. Хамраа угааснаар ханиад хүрээд эдгэрэх хугацааг 1-2 хоногоор богиносгоно. Амьсгалаар орж ирсэн вирус хамар залгиурын хөндийд 1-2 хоног байдаг бол коронавирус тав хонодог. Тиймээс халдвар илрүүлэх шинжилгээг хамар залгиурын угаас авч байгаа хэрэг.

Японд хийсэн судалгаагаар ам зайлахаас гадна хамар угаахад маш их ач холбогдол өгч байна. Хамрын үс вирус, тоос шороог шүүдэг. Вирус маш жижигхэн биет учраас хамрын хөндийгөөр дамжиж залгиурт хүрэхээс өмнө зайлж чадах юм бол уушги руу орохгүй. Өөрөөр хэлбэл, олон нийтийн газраар явсан бол гэртээ орж ирээд хамраа угаах хэрэгтэй. Японд хийсэн судалгаагаар 48 цагийн дотор давсны уусмалаар угаахад халдвар авах хувийг 22 хувиар багасгаж, гэр бүлийн гишүүдэд халдвар тараахыг 35 хувиар бууруулна гэсэн байна. Ингэхдээ 0.9 хувийн давсны уусмалаар хамраа угаана. Уусмалаа бэлтгэхдээ нэг литр буцалсан бүлээн усанд 9 грамм хүнсний давс хийнэ. Гэхдээ уусмалаа арай хүчтэй болгож литр усанд 9.5 грамм хүнсний давс нэмбэл илүү сайн үйлчилгээтэйг зөвлөсөн байна лээ. Үүний үр дүнд эдгэрэлтийн хугацаа 3-4 хоногоор богиносох юм. 

-Коронавирусын үед хүмүүс ам зайлагчийг маш их хэрэглэж байна. Энэ хэр үр дүн, ач холбогдолтой вэ?

-Ам зайлах бол шүд, амны хөндийгөө арчлах хамгийн эхний алхам. Хүүхдийг шүдээ угааж сурахаас нь өмнө буюу хоёр настайгаас амыг нь зайлуулж сургах хэрэгтэй. Үүний тулд залгихад аюулгүй гэдэг утгаараа эхлээд буцалсан усаар зайлуулж сургадаг. Амандаа тохирох хэмжээтэй уусмал буюу шингэн биетийг балгаж 30 секундээс нэг минутын турш уруулаа жимийж хацрынхаа булчингуудыг ажиллуулах юм. Ингэж хүүхэд амаа зайлж сурсны дараа зориулалтын ам зайлагч хэрэглүүлэх хэрэгтэй. Ам зайлснаар хацрын булчингуудын тусламжтайгаар хоолны үлдэгдлийг цэвэрлэх, бактери устгах, амны хөндийг эрүүлжүүлэх зэргээр   олон талын ач холбогдолтой.

Ам зайлах олон төрлийн уусмал худалдаалагдаж байна. Эрүүл ахуйн шаардлага хангасан уусмалын алийг нь ч хэрэглэж болно. Найрлагыг нь авч үзвэл ам зайлагч PP хлорид, иод, зориулалтын тос зэрэг амны хөндийд үнгэр үүсгэхийг багасгах үйлчилгээтэй. Мөн амны хөндийг эмгэгч төрөгч нянгийн эсрэг, үнэр дарна. Ам зайлах уусмалыг спиртэн болон усан суурьтай гэж ангилдаг. Насанд хүрсэн хүмүүс алийг нь ч хэрэглэж болно. Харин бага насны хүүхдэд усан суурьтайг нь хэрэглэвэл зохистой. Ам зайлах уусмалыг өдөрт 1-2 удаа хэрэглэхийг зөвлөдөг.

Ам зайлах уусмалыг урьдчилан сэргийлэх болон эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэнэ. Амнаас үнэр гарах, буйл болон хоолой залгиурын үрэвсэлтэй хүмүүс ихэвчлэн хэрэглэхэд тохиромжтой. Харин ямар нэг зовиургүй эрүүл хүн бол өдөр болгон хэрэглэх шаардлагагүй.

-Ам зайлагчийн найрлага өөр өөр байдаг. Таны зүгээс уншигчдад маань ямар ам зайлагчийг зөвлөмөөр байна ?

-Фтортой ам зайлах уусмал шүд цоорох өвчнөөс сэргийлдэг. Мөн ургамлын найрлагатай, тулгуур эдийн эд, буйлны үрэвслийн эсрэг хэрэглэх заалттай ам зайлагч ч бий. Тухайлбал, шүд нь амархан цоордог бол фтортой ам зайлагчийг хэрэглэж болно гэсэн үг. Ер нь ам зайлах уусмалын найрлагад бактерийн эсрэг, нян устгах үйлчилгээтэй бодис агуулагддаг учраас төрөл бүрийн үрэвслийг хурдан эдгээдэг. Colgate-н брэндийн ам зайлагч нь фтор болон цетилпиридини хлорид агуулсан байдаг. Цетилпиридини хлорид нь бактери, вирусын эсрэг үйлчилгээтэй.  Фторын талаар товчхон мэдээлэл өгөхөд, дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа шүд цоорох өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд фторыг ашиглаж эхэлсэн. Фторыг хоол хүнстэй хамтатган авахаас гадна амны хөндийд хэрэглэх байдлаар хэсэгчлэн авдаг. Хэсгийн аргын нэг хэлбэр нь фтортой ам зайлагч уусмал гэсэн үг. Мөн фторын уусмал ч гэж бий.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2021.9.8 ЛХАГВА № 176 (6653)

“Ногоон ертөнц” төслийн хүрээнд ASEZ WAO-ын залуус Чингэлтэй дүүрэгт цэвэрлэгээ хийлээ

Олон улсын сайн дурын ASEZ WAO багийнхан “Ногоон ертөнц” төслийн хүрээн

9 цаг 37 мин
Ерөнхий сайд нь намын дарга болдог жишгээ МАН дагах уу, өөрчлөх үү?

МАН-ын Үндсэн дүрэмд “...Нам сонгуульд ялбал намын дарга Ерөнхий сайдад нэр дэвшинэ”

21 цаг 8 мин
Дээд шүүх О.Цогтгэрэлийг бүртгэхээс өмнө АН генсекээ сонгоно

УИХ-ын 2024 оны сонгуульд АН ялагд­сан. Энэ хүрээнд, тус намын бүтцүүд хурал­да

21 цаг 8 мин
Ерөнхийлөгчийн нэрийг барьсан улс төр яваад байна уу?

Сүүлийн үед эрх баригч намын дотоод улс төрийг дагасан үйл явдлууд нэлээд “халуурч” байна. Хөши

21 цаг 8 мин
“MiningWeek & MinePro” арга хэмжээнд Голомт банк 2 дахь жилдээ хамтран ажиллаж байна

Монголын эрдэс баялгийн салбарын хамгийн том, өргөн цар хүрээтэй хамтын ажиллагааны платформ “Mi

2025-09-12
Г.Занданшатар: Уул уурхайн үр ашгийг зөвхөн өнөөдөрт бус ирээдүйн хөгжилд зориулах ёстой

Манай улс хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, хариуцлагатай уул уурхайг хөгжүүлэх “Уу

2025-09-12
МАН-ын Удирдах зөвлөл хэзээ хуралдах вэ?

АН шинэ даргаа сонгосон. МАН бас шинэ даргаа сонгохоор болсон. Тус намын Удирдах зөвлөл, да

2025-09-12
Хөгжлийн банкны хэргийг “гол гэрч”-гүйгээр шүүгээд байгаа юу?

Шүүх байгууллага Хөгжлийн банкны хэргийг 2023 оноос эхэлж шүүн хэлэлц

2025-09-12
Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан Л.Оюун-Эрдэнэ, УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан нар болон Засгийн газар,  УИХ-ын гишүүдээс асуух АСУУЛТ

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Хорин гуравдугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Улсын Их Хурлын гишүүн

2025-09-12
Ж.Бат-Эрдэнэ: Ерөнхий сайд намын дарга байх, намын  дарга Ерөнхий сайд байх нь еэвэнгийн хоёр тал

-УИХ дахь МАН-ын Бүлгийн дарга Ж.Бат-Эрдэнэтэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.

2025-09-11