Б.Оюунцэцэг: Фтортой ам зайлагч шүд цоорлоос сэргийлдэг

2021-09-08
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

С.САРУУЛ

 

Коронавирусын халдварын үеийн амны хөндий, эрүүл ахуйн талаар АШУҮИС-ийн Нүүр ам судлалын сургуулийн багш, анагаах ухааны доктор, профессор Б.Оюунцэцэгийн зөвлөгөөг хүргэж байна. 

 

-Коронавирусын халдвараас сэргийлэхийн тулд амны хөндийгөө хэрхэн арчлах ёстой вэ. Вирусыг устгах тусгайлсан “жор” гэж бий юу?

-Дотрын өвчний толь нь амны хөндий. Хүмүүс өглөө, оройд шүдээ угаагаад хэвшчихдэг. Харин вирусын халдварын үед амнаас гадна хамраа угаахыг чухалчилсан судалгаанууд хийгдэж байна. Хамраа угааснаар ханиад хүрээд эдгэрэх хугацааг 1-2 хоногоор богиносгоно. Амьсгалаар орж ирсэн вирус хамар залгиурын хөндийд 1-2 хоног байдаг бол коронавирус тав хонодог. Тиймээс халдвар илрүүлэх шинжилгээг хамар залгиурын угаас авч байгаа хэрэг.

Японд хийсэн судалгаагаар ам зайлахаас гадна хамар угаахад маш их ач холбогдол өгч байна. Хамрын үс вирус, тоос шороог шүүдэг. Вирус маш жижигхэн биет учраас хамрын хөндийгөөр дамжиж залгиурт хүрэхээс өмнө зайлж чадах юм бол уушги руу орохгүй. Өөрөөр хэлбэл, олон нийтийн газраар явсан бол гэртээ орж ирээд хамраа угаах хэрэгтэй. Японд хийсэн судалгаагаар 48 цагийн дотор давсны уусмалаар угаахад халдвар авах хувийг 22 хувиар багасгаж, гэр бүлийн гишүүдэд халдвар тараахыг 35 хувиар бууруулна гэсэн байна. Ингэхдээ 0.9 хувийн давсны уусмалаар хамраа угаана. Уусмалаа бэлтгэхдээ нэг литр буцалсан бүлээн усанд 9 грамм хүнсний давс хийнэ. Гэхдээ уусмалаа арай хүчтэй болгож литр усанд 9.5 грамм хүнсний давс нэмбэл илүү сайн үйлчилгээтэйг зөвлөсөн байна лээ. Үүний үр дүнд эдгэрэлтийн хугацаа 3-4 хоногоор богиносох юм. 

-Коронавирусын үед хүмүүс ам зайлагчийг маш их хэрэглэж байна. Энэ хэр үр дүн, ач холбогдолтой вэ?

-Ам зайлах бол шүд, амны хөндийгөө арчлах хамгийн эхний алхам. Хүүхдийг шүдээ угааж сурахаас нь өмнө буюу хоёр настайгаас амыг нь зайлуулж сургах хэрэгтэй. Үүний тулд залгихад аюулгүй гэдэг утгаараа эхлээд буцалсан усаар зайлуулж сургадаг. Амандаа тохирох хэмжээтэй уусмал буюу шингэн биетийг балгаж 30 секундээс нэг минутын турш уруулаа жимийж хацрынхаа булчингуудыг ажиллуулах юм. Ингэж хүүхэд амаа зайлж сурсны дараа зориулалтын ам зайлагч хэрэглүүлэх хэрэгтэй. Ам зайлснаар хацрын булчингуудын тусламжтайгаар хоолны үлдэгдлийг цэвэрлэх, бактери устгах, амны хөндийг эрүүлжүүлэх зэргээр   олон талын ач холбогдолтой.

Ам зайлах олон төрлийн уусмал худалдаалагдаж байна. Эрүүл ахуйн шаардлага хангасан уусмалын алийг нь ч хэрэглэж болно. Найрлагыг нь авч үзвэл ам зайлагч PP хлорид, иод, зориулалтын тос зэрэг амны хөндийд үнгэр үүсгэхийг багасгах үйлчилгээтэй. Мөн амны хөндийг эмгэгч төрөгч нянгийн эсрэг, үнэр дарна. Ам зайлах уусмалыг спиртэн болон усан суурьтай гэж ангилдаг. Насанд хүрсэн хүмүүс алийг нь ч хэрэглэж болно. Харин бага насны хүүхдэд усан суурьтайг нь хэрэглэвэл зохистой. Ам зайлах уусмалыг өдөрт 1-2 удаа хэрэглэхийг зөвлөдөг.

Ам зайлах уусмалыг урьдчилан сэргийлэх болон эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэнэ. Амнаас үнэр гарах, буйл болон хоолой залгиурын үрэвсэлтэй хүмүүс ихэвчлэн хэрэглэхэд тохиромжтой. Харин ямар нэг зовиургүй эрүүл хүн бол өдөр болгон хэрэглэх шаардлагагүй.

-Ам зайлагчийн найрлага өөр өөр байдаг. Таны зүгээс уншигчдад маань ямар ам зайлагчийг зөвлөмөөр байна ?

-Фтортой ам зайлах уусмал шүд цоорох өвчнөөс сэргийлдэг. Мөн ургамлын найрлагатай, тулгуур эдийн эд, буйлны үрэвслийн эсрэг хэрэглэх заалттай ам зайлагч ч бий. Тухайлбал, шүд нь амархан цоордог бол фтортой ам зайлагчийг хэрэглэж болно гэсэн үг. Ер нь ам зайлах уусмалын найрлагад бактерийн эсрэг, нян устгах үйлчилгээтэй бодис агуулагддаг учраас төрөл бүрийн үрэвслийг хурдан эдгээдэг. Colgate-н брэндийн ам зайлагч нь фтор болон цетилпиридини хлорид агуулсан байдаг. Цетилпиридини хлорид нь бактери, вирусын эсрэг үйлчилгээтэй.  Фторын талаар товчхон мэдээлэл өгөхөд, дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа шүд цоорох өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд фторыг ашиглаж эхэлсэн. Фторыг хоол хүнстэй хамтатган авахаас гадна амны хөндийд хэрэглэх байдлаар хэсэгчлэн авдаг. Хэсгийн аргын нэг хэлбэр нь фтортой ам зайлагч уусмал гэсэн үг. Мөн фторын уусмал ч гэж бий.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2021.9.8 ЛХАГВА № 176 (6653)

“Тэрбум мод”, Энэтхэгийн “Ээжийн төлөө нэг мод” санаачилгыг уялдуулж ажиллана

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Ерөнхийлөгч Дроупади Му

22 цаг 34 мин
УИХ-ын Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны дарга аль нэг намын Хяналтын ерөнхий хорооны даргыг хавсран гүйцэтгэж болдог юм уу

Хуучин нийгмийн үед “...Нам, засаг минь” гэдэг бараг л маани мэгзэм мэт холбоо нэр бүхий төртэй байла

22 цаг 34 мин
Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдаар үлдээж, Б.Пүрэвдоржийг УИХ-ын даргаар сонгох уу?

УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд хоёрыг огцруулах асуудлаар УИХ, Засгийн газар, улс төрийн намууд тэг дундуураа хуваагдсан

22 цаг 34 мин
Хятад, Монгол, Казахстанд Оросын шинэ дэлгүүрүүд нээгдэж байна

Хятад, Монгол, Казахстанд Оросын шинэ дэлгүүрүүд нээгдэж байна

Уржигдар 20 цаг 25 мин
Монгол Улс цайны зам төслийг дэмжсэнээр эдийн засгийн боломж нэмэгдэнэ гэв

“Алтан зам хөглийн тавцан” ХК-иас Монгол-Орос-Хятад улсыг холбох шинэ боломж болох ИХ цайны зам төслийн талаар мэдээлэл өглөө.

Уржигдар 15 цаг 55 мин
МАН-ын гишүүд бүлгийн хурлыг хуралдуулахыг шаардав

МАН-ын гишүүд бүлгийн хурлыг хуралдуулахыг шаардав

Уржигдар 13 цаг 51 мин
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Энэтхэг улс дахь айлчлал эхэллээ

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн Энэтхэг улс дахь айлчлал эхэллээ

Уржигдар 13 цаг 27 мин
Эх сурвалжаас ирүүлсэн мэдээллийг давхар нягтлан шалгах үүргээ чанд биелүүлэхийг редакцуудад санууллаа

Эх сурвалжаас ирүүлсэн мэдээллийг давхар нягтлан шалгах үүргээ чанд биелүүлэхийг редакцуудад санууллаа

Уржигдар 13 цаг 10 мин
Х.Баттулгыг ҮАБЗ-ийг тэргүүлж байхад “Бодь”-ийн гэрээг нууцад авах зөвлөмж гарчээ

Эрх баригч намын удирдлагуудын маргаан явсаар Төрийн өндөрлөгүүдийн толхилцоон болж хувирсан. “Сал

Уржигдар 06 цаг 00 мин
О.Батнайрамдал “…Намайг бүртгэлгүй машинаар дагасан” гэдэг бол наргиа биш ноцтой асуудал

УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал өнгөрсөн долоо хоногт “…Намайг хуурамч улсы

Уржигдар 06 цаг 00 мин