Полит-Анализ: Саналын хуудас нууцлалтай, аймаг дүүргийн хэмжээнд нэгдсэн дугаартай байх заалт хэрэгжсэн үү?

2020-07-02
Нийтэлсэн: Админ
 2 мин унших

Д.ГЭРЭЛТ

Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийг Сонгуулийн ерөнхий хороо хангалттай сайн хэрэгжүүлж ажилласангүй гэдгийг шинэ УИХ-ын нээлтийн чуулган дээр  /2020.06.30/ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хэлсэн үгэндээ онцлон дурдсан. Ерөнхийлөгч хэлэхдээ, “УИХ-ын сонгуульд нэр дэвшсэн 606 хүний дундаас 27 нь 31 гэмт хэрэгт холбогдож, хуулийн байгууллагад шалгагдаж байна. Гэтэл Сонгуулийн Ерөнхий хороо хууль тогтоох дээд байгууллагын сонгуулийн босго, шүүлтүүр байх үүргээ биелүүлэлгүй тэдэнд нэр дэвшигчийн үнэмлэхийг олгож, сонгогчдод эргэлзээ, төөрөгдөл үүсгэх ажлыг бас хийлээ. Монгол төрийн босгыг өндөр байлгах шалгуур тогтоогч нь Сонгуулийн Ерөнхий хороо байх ёстой юм. Гэтэл үүргээ умартсан. Сонгуулийн Ерөнхий хорооноос нэр дэвших эрхээ авчихсан 6 нэр дэвшигч сонгуулийн сурталчилгаа өрнүүлж яваад, шүүхийн шийдвэрээр тусгаарлагдан хоригдлоо.  Сонгуулийн Ерөнхий хороо үүнд ямар ч тайлбар, үйлдэл хийсэнгүй. Тэдний эс үйлдэл нь УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 2 “…Зөрчил болон гэмт үйлдлийнх нь явцад, эсхүл хэргийн болон зөрчлийн газарт нотлох баримттай нь баривчилснаас бусад тохиолдолд нэр дэвшигчид холбогдуулан Сонгуулийн Ерөнхий хорооны зөвшөөрөлгүйгээр эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх болон зөрчил шалган шийдвэрлэх дараах ажиллагаа явуулахыг хориглоно”, 35.2.1 “…эрүүгийн хариуцлагад татах буюу эрүүгийн хэрэг үүсгэх, баривчлах, саатуулах, албадан саатуулах, цагдан хорихыг хориглоно” гэж заасан нь зөрчигдсөн мэт ойлголтыг олон нийт, сонгогчдод бас төрүүллээ. Энэ бол Сонгуулийн Ерөнхий хорооны ноцтой алдаа” гэсэн билээ.

Сонгуулийн хуулиа хэрэгжүүлж ажиллаагүй СЕХ-ны бүр тодруулбал, Ч.Содномцэрэн, Ц.Болдсайхан гэдэг хоёр хүний алдаа дутагдал Ерөнхийлөгчийн хэлснээр хязгаарлагдахгүй бололтой.

Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн есдүгээр бүлэгт “Санал авах, сонгуулийн дүн” гаргахтай холбоотой зохицуулалт байгаа. Есдүгээр бүлгийн 59 дүгээр зүйлийн гуравт, “Саналын хуудас нь тусгай нууцлалтай байх бөгөөд аймаг, дүүргийн хэмжээнд нэгдсэн дугаартай байна” хэмээн заажээ.

Хуулийн энэхүү заалтыг СЕХ хэрэгжүүлээгүй бөгөөд саналын хуудас аймаг, дүүргийн хэмжээнд дугаарлалт байхгүй байсан нь сонгуулийн хуулиа ноцтой зөрчсөн үйлдэл гэдгийг сонгуульд оролцсон улс төрийн намуудын төлөөллүүд хэлж эхэллээ. ШИНЭ намын дэд дарга, хуульч  Ц.Баттуяа “СЕХ-ны хуулийн хэлтсээс энэ талаар лавлагаа хүссэн. Гэтэл бүсийг ялгасан тэмдэглэгээг  саналын хуудасны дугаар гэж тайлбарласан. Захын хүн хараад дугаар биш гэдэг нь ойлгогдохоор байгаа зүйлээр бидэнтэй маргасан. Уг нь шалгаад нотлоод хариу өгөх ёстой. Ер нь бол сонгуулийн хууль зөрчсөн маш олон юм бий” гэж ТВ9 телевизийн хэлэлцүүлэгт оролцохдоо онцолж байсан.

Сонгуулийн  саналын хуудастай холбоотой хуулийн энэхүү заалтаа хэрэгжүүлээгүй нь СЕХ-ны дарга нарыг огцруулах хангалттай үндэслэл яах аргагүй мөн. Бас хууль бус саналын хуудастай сонгууль өөрөө хууль бус гэдэг үндэслэл ч гарч ирж байгаа юм. СЕХ өөрийгөө шалгаад өөрсдийгөө буруутай, буруугүй гэж тогтооно гэдэг учир дутагдалтай. Тиймээс хөндлөнгийн аудит бүр цаашлаад Прокурорын байгууллага энэ талаар шалгаж, зөв бурууг тогтоож, олон нийтэд мэдээлэх нь зүйтэй.

Эх сурвалж: www.polit.mn

Төв Азийн орнууд болон Японы  анхны дээд хэмжээний уулзалт

Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд  Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг  хэвлэлүүд мэдээлж байна.

14 цаг 25 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг  батлав

УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.

19 цаг 16 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна

Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.

19 цаг 18 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.

19 цаг 21 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi

The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.

19 цаг 22 мин
Монгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар

Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.

20 цаг 22 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов

Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.

20 цаг 28 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв

Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.

20 цаг 28 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.

20 цаг 29 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна

Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.

20 цаг 32 мин