
Ч.ЗОТОЛ
МАХН санаачлан хуульч, эрдэмтэн, судлаачдын хамт Дээд хуулийн төслийг боловсруулан 2017 онд орон даяар хэлэлцүүлсэн. УИХ-ын хаврын чуулганыг угтан Дээд хуулийг батлах гарын үсэг цуглуулах аяны нээлтийг хийсэн нь 21 аймаг, есөн дүүрэгт үргэлжилж байгаа юм. Тус намын дарга Н.Энхбаяр, Гүйцэтгэх товчооны гишүүдийн ахалсан Ажлын хэсэг Хэнтий, Сүхбаатар аймагт ажиллах үеэрээ иргэдтэй уулзалт хийхээс гадна зах, худалдааны төвүүд, айл өрхөөр орж Дээд хуулийг сурталчлан, санал солилцож, ард түмнээр хэлэлцүүлж батлах гарын үсэг цуглуулах аян өрнүүлэв.
МАЛ ЭМНЭЛГИЙН ТОГТОЛЦООГ ХУУЛЬЧИЛЪЯ
Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын иргэн Л.Гансүх, аймгийн алдарт уяач Ж.Оросоо нар мал эмнэлгийг улс мэдэлдээ авах ёстой. Хуучин ийм байсныг сэргээж хуульчлах хэрэгтэй хэмээн ярьж, Дээд хуулийг дэмжиж байгаагаа илэрхийлэв. Харин ахмад багш Ц.Цэрэндаш “Төрийн сүлдний морь хүндэтгэл, билэгдэлийг агуулж байдаг. Өмнөх сүлдэнд нар ургах зүгт давхиж байгаагаар дүрсэлсэн байсан. Гэтэл одоогийн сүлдийг харахад морь давхиж буй биш урд хоёр хөл нь бүдэрч унаж байгаа юм шиг харагддаг. Ийм сүлдтэй улс орон ямар өөдтэй байх вэ гэж бодох юм” хэмээн бодлоо хэлэв. Тэрээр цааш хэлэхдээ “Монголчууд Бүгд Найрамдах Монгол Улс гэдэг үгнээсээ өгсүүлээд ургуулан бодох ёстой. Үг тус бүр нь утгатай. Үндсэн хуулиа Бүгд Найрамдах Монгол Улсын Дээд хууль гэж хуулиа нэрлэн, монгол хүнээ төрийн хамгаалалтад авъя, цэргийн албаа бүх нийтээр хаадаг болъё, монгол хүн эх орондоо сайхан амьдардаг болъё гэсэн санааг дэвшүүлсэн шинэ хуулийн төслийг дэмжинэ” гэлээ.
Монгол Улсын гавьяат багш, аймгийн арслан, волейболын спортын мастер С.Батсүх: ҮНДСЭН ХУУЛЬ АРД ТҮМЭНД ЗОРИУЛАГДСАН БАЙХ ЁСТОЙ
-Үндсэн хууль ард түмний сайн сайхан амьдралын төлөө зориулагдсан байх ёстой. Одоо хүчин төгөлдөр хэрэгжиж байгаа хууль тийм биш. Тухайн үедээ буюу социализмаас ардчилал зах зээлд шилжихэд үүргээ гүйцэтгэсэн. Иймд Үндсэн хуулийг өөрчлөх шаардлагатай. МАХН-аас дэвшүүлж байгаа Дээд хууль Монголын бүх ард түмний төлөө зориулагдсан гэж үзэж, Хан хэнтийчүүд дэмжихийн зэрэгцээ, энэ намыг дэмжиж байна.
ОХУ-ын Буриадын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн П.Бадрал: МОНГОЛ ХҮН САЙХАН АМЬДРАХ ИТГЭЛ ТӨРЖ БАЙНА
-Дээд хуулийн төслийг батлах гарын үсэг цуглуулах аян манай сумд өрнөж байгааг баяртай хүлээж авлаа. Энэ хууль батлагдсанаар иргэн бидний амьдрал 10 жилийн дараа гэхэд өөрчлөгдөнө гэсэн итгэл төрж байна. Хүнд хэцүү байгаа амьдралаа өөрчлөхийн тулд хуулийг батлах нь зүйтэй гэж үзэж дэмжиж, Хан хэнтийчүүдээ болон монголчуудаа уриалж байна.
Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан сумын иргэн А.Ооёо: АРД ТҮМНИЙ АМЬДРАЛЫГ БОДИТОЙ ХАРЖ ЧАДЖЭЭ
-Дээд хуулийн төсөл одоогийн мөрдөгдөж байгаа Үндсэн хуулиас эрс ялгаатай. Ард түмэн рүү чиглэсэн, өнөөгийн Монголын амьдралыг бодитой харж чадсан учраас манай аймаг, сумын иргэд дэмжиж байгаа. Манай сум долоон мянган хүн амтай, аймгийнхаа хамгийн том сум. Өнгөрсөн сонгуулиар МАХН-ын бодлого, шийдвэрийг дэмжиж, 50-аас дээш хувиар дэмжиж гаргасан. Цаашид ч дэмжиж, Дээд хуулийг батлах аяныг сум, багтаа үргэлжлүүлнэ.
Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын иргэн О.Туяа: ХУУЛИА ХУРДАН БАТАЛЖ, ТОГТОЛЦООГ ӨӨРЧИЛЬЕ
-Төр засгийн ороо бусгаа байдал тогтолцооны гажгаас хамаатай. Тогтолцоог өөрчлөхийн тулд Үндсэн хуулийн өөрчлөлт зайлшгүй. Үүний золиос болж иргэн бид маш их хохирч байгаа. Мянгат малчин байгаад ч нэмэр алга, нэг шуурганд л дуусна. Газар доорх баялаг бидний, үр хүүхдийн маань өв хөрөнгө байх ёстой. Монгол хүн газар шороо, малгүйгээр амьдрахгүй. Энэ бүхнээ дээдэлж, монгол хүн бүрт эрхийг нь өгч байж л улс маань бүрэн, элэг бүтэн байна. Хэл, хил, мал гурваа, үр хүүхдүүдээ бодохгүйгээр бид урагшлахгүй. Дээд хуулийн төсөлд монгол хүнээ төрийн хамгаалалтад авна, баялгийг тэгш хуваарилна, цөөн хүн хөлждөг тогтолцоог өөрчилнө гэж байгааг би маш их талархаж хүлээж авч байна. Миний хувьд энэ хуулиа маш хурдан баталж, УИХ-ыг тарааж, шинэ хүмүүсийг гаргаж ирээсэй гэж хүсч байна. Монгол минь хоосон ч гэсэн эвтэй байвал бүх юм болно. Муу зүйлийн зарим нь солонгос киноноос их болж байна. Базаахгүй атлаа хийх юмгүй кино үзэж суудаг. Цахим ертөнцөд хов жив их ярьдаг. Түүний оронд гар хөлөө хөдөлгөж ажил хийх хэрэгтэй. Ажлын байр хэрэгтэй.
Сүхбаатар аймгийн МАХН-ын мянгатын дарга Г.Тамирбаатар: ГАРЫН ҮСЭГ ЦУГЛУУЛАХ АЯН ҮРГЭЛЖИЛНЭ
-МАХН-аас зохион байгуулж байгаа БНМУ-ын Дээд хуулийг батлуулах гарын үсгийн аян манай аймагт нээлтээ хийлээ, цааш сумдад үргэлжилнэ. Үндсэн хуулийн шинэчлэл ард түмэн, улс орны амьдралд хэрхэн тусах вэ, ирээдүй хойч үед маань хэрхэн нөлөөлөх вэ гэдгийг иргэдэд ойлгуулж, дэмжсэн иргэдээс хуулийг батлуулах аяны хүрээнд гарын үсгийг цуглуулж байна. Сүхбаатарчууд Дээд хуулийн төслийг дэмжиж байгаа. Бид айл өрх, хүн бүрт хүрч ажиллахыг зорьж байна. Иргэд маань ч сайхан хүлээж авч байгаад урамтай байна.
Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын иргэн С.Бүдханд: ЗАЛУУСЫГ ЭХ ОРОНДОО АЖИЛЛАЖ, АМЬДАРДАГ БОЛГОЁ
-Хүүхэд, залуус маань Солонгос руу үй олноороо явчихлаа гэж дуулдах юм. Эх оронд хэн үлдэж байна вэ. Хэдэн хөгшчүүл ач, зээгээ хараад суудаг боллоо. Ажилгүй, орлогогүй иргэд эмнэлгийн үйлчилгээ авч чадахгүй амь тавихад хүрч байна гэх юм. Аюулгүй байдал, тусгаар тогтнол гэж яриад л байдаг ачир дээрээ юу болж байна вэ. Биднийг бага байхад эрүүл мэндийн үзлэг, оношилгоо, эмчилгээ үнэгүй байсан. Их, дээд сургуульд сурч боловсрол эзэмшихэд төлбөргүй байлаа. Ажлын байр ч олдоцтой, зүгээр суудаг хүн байсангүй. Миний хувьд тэтгэврээрээ болгоод байгаа ч хөдөөгийнхөн маш хүнд амьдралтай байна. Үүнийг өөрчлөхөд Дээд хууль дахь эрүүл мэндийн үйлчилгээг үнэгүй болгох, хөгжлийн бэрхшээлтэй болон олон хүүхэдтэй, 20-оос дээш жил амьдарч байгаа гэр бүлийг төрөөс орон сууцжуулах, дээд боловсролыг үнэгүй эзэмшүүлэхээр хуульчилсан Дээд хуулийг батлах нь зүйтэй.
Хэрлэн сумын иргэн, ахмад багш Н.Энхтуяа: СЭТГЭЛД БҮРЭН НИЙЦЭЖ БАЙНА
-Дээд хуулийг уншиж судалж байгаа. Хуульд тусгасан зүйлүүд сэтгэлд бүрэн нийцэж байна. Энэ хууль батлагдвал үр хүүхдэд маань ээлтэй, ирээдүйд баялагтаа эзэн болох боломж нээгдэнэ. Монгол хүнээ төрийн хамгаалалтад авах, бүх нийтээр цэргийн алба хаах, дээд боловсролыг үнэгүй болгоно, хүмүүсийн эрүүл мэндэд анхаарна, парламентыг хоёр танхимтай болгосноор хяналтыг сайжруулна гэсэн заалтууд бидний амьдралд нэн хэрэгтэй юм. Хуулийн төсөлд нэмж хэлэх санал алга. Гагцхүү батлагдаасай гэж бодож байна.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
