Базарбямбын НЯМСҮРЭН

Их Британийн хаан III Чарльз албан ёсоор хааны титмээ зүүх түүхэн өдөр ирэх бямба гарагт тохиож байгаа. Хаан ширээнд залрах энэхүү хүндэт ёслолд дэлхийн улс орнуудын удирдагчид, нөлөө бүхий зочид уригдсан. Манай улсаас Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх гэргийн хамт, мөн ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан нар оролцохоор хүлгийн жолоо залжээ.

Их Британийн төдийгүй дэлхийн түүхэнд тодоор бичигдэх энэхүү өдрийн талаар олон улсын тоймоороо онцолж байна.

Чарльз хаан 1661 онд бүтээсэн титмийг тэргүүндээ зална

Өнгөрсөн есдүгээр сард Хатан хаан II Элизабет таалал төгсч, түүний хүү Уэльсийн хунтайж Чарльз Их Британиас гадна, Канад, Австрали, Шинэ Зеланд зэрэг улс орнуудын төрийн тэргүүн болсон юм. Өдгөө 74 настай III Чарльз хамгийн өндөр настайдаа хаан ширээнд заларч байгаа эрхэм дээдэс болж буй. Тэрээр энэ өдөр гэгээн Эдвардын титмийг албан ёсоор тэргүүндээ зална. 1661 онд II Чарльз хаанд зориулан бүтээж байсан цэвэр алтаар хийсэн, үнэт чулуун шигтгээтэй дахин давтагдашгүй энэхүү титмийг түүний ээж 1953 онд 25 настайдаа өвлөж байсан түүхтэй. Харин хааны гэргий Камилла хатан Хатан хаан Маригийн титмийг анх удаа өмсөх эрхэм дээдэс болж байна.

Дэлхий нийтээр хоног тоолон хүлээж буй энэхүү хүндтэй ёслол өглөөний 6:00 цагт эхлэх бөгөөд Хаан, хатан хоёр 1661 онд бүтээсэн алтадмал сүйх тэргэнд суун 1,6 км орчим замаар явж ард түмэндээ хүндэтгэл үзүүлнэ.Их Британийн хааны ордны бүхий л  түүхэн үйл ажиллагааг Вэстминстер сүм (Westminster Abbey)-д ёсолдог уламжлал тэртээ 1100 оноос эхтэй. Энэхүү хүндтэй сүмд III Чарьлз хаанаас гадна Их Британийн 39 хаад, эрхэм дээдэс титэм зүүх ёслолоо хийсэн байдаг. Их Британийн сүүлийн 70 жилд тохиогоогүй энэхүү хүндэт ёслол  хаан, хатан хоёр Букингемийн ордны тагтан дээрээс мэндчилснээр албан ёсоор өндөрлөх юм.

2000 зочид уригджээ

Хамгийн олон жил төрийн эрх барьсан төрийн тэргүүнээр түүхэнд үлдсэн Хатан хаан II Элизабетийг ширээнд нь залах ёслолд 8000 орчим зочид оролцсон байдаг. Тэгвэл III Чарльзын хаан ширээнд суух ёслол харьцангуй даруухан болох бололтой. Энэхүү ёслолд 2000 орчим зочид албан ёсоор уригджээ. Мэдээж хаан, хатан нарын гэр бүлийн болон ойр дотны хүмүүс ёслолын үйл ажиллагааны хүндтэй суудалд суух нь тодорхой. Хүндтэй хүмүүсийн тэргүүн эгнээнд Уэльсийн гүн Уильям, гүнгийн ахайтан Кэтрин нар ханхүү, гүнж нарын хамт тэргүүн эгнээг эзлэх аж. Мөн хааны төрсөн ах дүүс болох гүнж Анне, Эдинбургийн гүн Эдвард нар байлцана. Чарльз болон Диана нарын бага хүү хунтайж Харри аавынхаа хаан ширээнд залрах ёслолд ирэх боловч түүний гэргий Меган болон хунтайж Арчи, гүнж Лилибет нар Калифорни муж дахь гэртээ үлдэх мэдээ байна. Дашрамд дурдахад Арчи ханхүүгийн төрсөн өдөр энэхүү томоохон ёслолтой давхцаж байгаа аж. Их Британийн 70 жилийн түүхэнд тохиож буй энэхүү түүхэн ёслолд Ерөнхий сайд Риши Сунак болон өмнөх Ерөнхий сайд Лиз Трусс, Тони Блэйр нар оролцох юм.

Дашрамд дурдахад, Францын ерөнхийлөгч Э.Макрон ёслолд оролцохоо мэдэгдсэн. Чарльз хаан анхны гадаад айлчлалаа өнгөрсөн гуравдугаар сард Францаас эхлэхээр товлосон боловч тус улсад буй ажил хаялт, эсэргүүцлийн жагсаалын улмаас айлчлалаа хойшлуулаад байгаа. Харин Францын Төрийн тэргүүн энэхүү хүндтэй ёслолд оролцохоо мэдэгдсэн нь хоёр орны харилцаа урьдын адил найрсаг байгааг илтгэх зорилготой хэмээн хэвлэлүүд бичиж байна.

Францын төрийн тэргүүнээс гадна Польшийн ерөнхийлөгч, Австралийн Ерөнхий сайд нарын улс орны төрийн тэргүүнүүд уригджээ.  Харин Орос, Беларус, Мянмар, Афганистан, Венесуэл, Ираны удирдагчид оролцохгүй.

Дэлхийн улс төр, урлаг соёлын алдартнуудаас гадна нийгмийн сайн сайхны төлөө дуу хоолойгоо өргөдөг 850 нийгмийн зүтгэлтнүүд, сайн үйлсийн төлөөлөл ёслолд уригдсан байна. Тэдний 450 нь Их Британийн эзэн хааны шагналтнууд аж.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2023 ОНЫ ТАВДУГААР САРЫН 5. БААСАН ГАРАГ. № 90 (7075)