Хөгжмийн зохиолч Б.Мөнхболд эрчтэй, мөн хурдтай

2019-10-17
Нийтэлсэн: Админ
 1 мин
С.Энхбулаг Хөгжим судлаач Хөгжмийн зохиолч Б.Мөнхболдын аль ч уран бүтээлийг сонсоно гэдэг сайхан сэтгэлийн дохиур мэт санагдана. Сайхны мэдрэмжийг, хөгжмийн уран бүтээлийн, тэр дундаа хөгжмийн ая, аялгууны гоо сайхныг тэндээс л хүртэж байдаг юм. Хүн - нийгмийн хөгжлийн хурд гүйцэгдэхийн аргагүй хурдалж байгаа энэ цаг үед түүний хөгжмөөс сайхан муухайн шалгуур болох гоо таашаалыг, эгшиг - хэмнэлийн сайхны мэдрэмжийг олж авч байдаг юм. Тэр л жишигээр түүний сүүлийн үеийн шинэхэн уран бүтээлийн нэгээхэн хэсгээс олж сонслоо. Энэ бол морин хуур ба симфони найрал хөгжимд зориулсан “ТОККАТО”, симфони найрал хөгжимд зориулсан “ЭРЧ БА ХУРД” хэмээн нэрлэсэн удиртгал хөгжим байгаа юм. Хөгжмийн урлагийн түүхийг “шүүрдэж” байхад хөгжмийн зохиолчдын зохиомж, бичлэгийн мөн агуулга, сэтгэлгээний хэв маяг хувьсан өөрчлөгдөх нь олонтаа тохиолдолдоно. Дээрх хоёр хөгжим бол тэдгээр тохиолдлын жишээ гээд тэмдэглэхэд буруудахгүй гэж найдна. Учир нь дээрх зохиолууд нь олон жилийн дадлага туршлагатай, олон тооны уран бүтээлийн ард гарсан Мөнхболд хөгжмийн зохиолчийн хувьд шинэ өнгө аясыг эрэлхийлсэн, хайсан, тэгээд гаргаж ирж ядсан гэмээр бүтээлүүд байлаа. Хөгжмийн зохиолчийн маань суурь боловсрол, мэргэжил зэргээс хамаарч түүний өмнөх бүтээлүүд нь түлхүү өрнийн маягтай байгаад, бид тэндээс боломжийн хэрээр сайхныг сонсож мэдэрч байсан бол энэ удаад харин “залуу” хүний эрч хүчийг мэдрэх боломжтой боллоо. Морин хуур болон симфони найрал хөгжимд зориулсан “Токкато” бол дээрх эр хүчийн илэрхийлэл. Сонсоход уйдамгүй хөгжим. Уйдамгүй гэдэг нь хэлбэр бүтцийн хувьд хэсэг бүлгүүдийн ялгарамжийг хурц тод гаргаж өгсөн, гаргахын үндэс нь хөгжмийн хэллэг, фактурын сонирхолтой арга барилуудыг сонгон хэрэглэсэн байгаа юм. Үндэсний монгол хөг хэмнэлийг багтаасан, агуулсан, мөн дээр нь морин хуур хөгжмийн зэмсгийн онцлогийг гаргаж чадсан бүтээл юм. Халх жононгийн татлагыг орчин үеийн хөгжмийн, мөн дээр нь өрнийн хөгжмийн токкато төрлөөр илэрхийлсэн байдаг нь сонирхолтой сайхан, сонсмоор “амттай” хөгжим болгосон аж. Өрнийн хөгжмийн урлагт “токкато” гэдэг нь товчхондоо гэхэд “тачигнасан хэмнэл” гэсэн утгыг илэрхийлдэг. Тэгэхээр тэрхүү хэмнэлийг морин хуур хөгжмөөр илэрхийлэх нь хөгжимчнөөс өндөр түвшний ур чадвар шаардана. Бидний дахин дахин хэлэх дуртай “Сайн хөгжимчин байвал сайн зохиол гарна, сайн зохиол байвал сайн хөгжимчин гарна” гэдэг үгийн нотолгоог энэ бүтээлтэй холбон санагалзахад илүүдэхгүй. Сонсоход сайхан бүтээл. Сонгоод авахад харин морин хуурчийн шандсыг шалгах тийм л “Токкато” болсон байна. Харин хөгжмийн зохиолчийн маань дараачийн шинэ бүтээл бол симфони найрал хөгжимд зориулсан “Эрч ба хурд” хэмээн нэрлэсэн удиртгал хөгжим. Энэ хөгжим нь өөрийнхөө нэрээр зохиолынхоо мөн чанарыг тодорхойлж өгнө. Ямар ч арга байхгүй эрч хүч байна, хурд байна. Орчин цагийн монголын хөгжмийн урлагт тэр бүр тохиогоод байдаггүй эрч, хүчтэй хөгжим бол “Эрч ба хурд” хэмээх удиртгал хөгжим. Аливаа концертын хөтөлбөрт оруулахад тоглолтыг “өргөөд” гарах ач холбогдол бүхий зохиол юм гэж бодогдож байлаа.
Эх сурвалж: Зууны мэдээ сонин 2019.10.17
№ 206 (6173)
Л.Оюун-Эрдэнэ “Ц.Элбэгдорж захиалагч” гээд Ц.Элбэгдорж “Т.Чимгээ нар алуурчин” гэв

Л.Оюун-Эрдэнэ “Ц.Элбэгдорж захиалагч” гээд Ц.Элбэгдорж “Т.Чимгээ нар алуурчин” гэв

1 цаг 44 мин
Л.Оюун-Эрдэнийн “С.Зориг ба Эрдэнэт”-ийн талаар ярьсныг Ц.Элбэгдорж үгүйсгэж С.Баяр батлав

Л.Оюун-Эрдэнийн “С.Зориг ба Эрдэнэт”-ийн талаар ярьсныг Ц.Элбэгдорж үгүйсгэж С.Баяр батлав

1 цаг 44 мин
Л.Оюун-Эрдэнэ “Системийн авлигыг Ц.Элбэгдорж угсарсан”, Ц.Элбэгдорж “Чи намайг мааф гэж уншаад байна”

Л.Оюун-Эрдэнэ “Системийн авлигыг Ц.Элбэгдорж угсарсан”, Ц.Элбэгдорж “Чи намайг мааф гэж уншаад байна”

2 цаг 14 мин
Бие даан нэр дэвшигч дараах үүрэг хариуцлагыг хүлээнэ

Иргэдийн улс төрийн эрх, эрх чөлөөг хангаж, хамгаала

3 цаг 35 мин
Ч.Дагвадорж: Ухаантай хүний бүтээл урт настай байдаг

Монголын  утга зохиолын шүүмж, судлалд томоохон хувь нэмэр оруулсан эрхмийн нэг Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, утга зохиолын шүүмжлэгч, яруу найрагч, эрдэмтэн зохиолч Чойсүрэнгийн Дагвадоржтой төсөрхөн уулзаж ярилцлаа.

4 цаг 0 мин
С.Бямбацогт: “Эрдэнэс Монгол”-оо Монголын бүх замыг эзэмшиж, яах гээд байгаа юм?

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуули

4 цаг 5 мин
С.Зоригтой сүүлчийнх нь өдөр ресторанд уулзсан 11 хүнийг эрэн сурвалжилж эхэлсэн үү

Төр нийгмийн зүтгэлтэн С.Зориг амиа алдсанаас хойш 26 жил өнгөрч байна. Д

4 цаг 10 мин
С.Зоригийг хөнөөснөөс хойш 26 жил,  С.Зоригийг яагаад хөнөөснийг “ярьсан” сүүлийн 23 өдөр...

​​​​​​​УИХ-ын гишүүн, Дэд бүтцийн хөгжлийн сайдын үүрэг гүйцэтгэгч С.Зоригийг

4 цаг 15 мин
Цаг хугацаа агуу шүүгч гэдгийг “...Цагаан суваргын ордод Төр хувь эзэмшихгүй” гэсэн УИХ-ын тогтоол харуулж байна шүү, улстөрчид өө?!

Манай УИХ яг арван жилийн өмнө, 2014 оны долдугаар сарын 1-нд нэгэн тогтоолыг баталж байв.

4 цаг 20 мин