2019 оны 01 сарын 10-ны өдөр. Улаанбаатар хот.
Сүүлийн олон сарын турш Монгол Улсын улс төр, нийгэм, эдийн засгийн хямралт байдал улам дордон хүндэрч, төр засаг урьд өмнө байгаагүйгээр гүн гүнзгий хямарч, эрх баригчид хоорондоо “гэдсэндээ хөлөө жийлцэж”, ажилгүй, орлогогүй, өдөр хоногийг өлөн зэлмүүн өнгөрөөж байгаа ард түмний ахуй амьдралыг өөд нь татах, амгалан тайван байдлыг нь хангах үүргээ ор тас мартсан байдалтай байна. Ард түмний уур хилэн, уцаар бухимдал дээд цэгтээ тулж хэзээ хэзээгүй тэсрэхэд бэлэн болжээ.
Анх МАХН 2016 оны УИХ-ын сонгуулиар “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудлыг олон нийтэд дэлгэн тавихад одоогийн эрх баригчид “энэ бол эвлүүлэг” хэмээн тайлбарлаж бултах гэж оролдож байсныг ард иргэд маань мартаагүй гэдэгт итгэж байна. Тэрнээс хойш цаг хугацаа өнгөрөх тусам “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудал төр засгийн эрхийг хууль бусаар авсан гэмт хэрэг байжээ гэдэг нь улам бүр тодорхой болж байна. Үнэнд гүйцэгдсэн МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх өөрөө “60 тэрбумын асуудал үнэн шүү дээ” гэж хэлсэн, МАН-ын дотоод хяналтын төв байгууллага “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудалд нэр холбогдсон намын гишүүддээ улс төрийн намын дээд хариуцлага буюу ёс зүйн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй гэсэн шийдвэр гаргасан зэрэг нь “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудал буюу “төр засгийн эрхийг хууль бусаар авсан” гэмт хэрэг үнэн гэдгийг давхар нотолж байна.
Гэхдээ МАН-ын өнөөгийн удирдлага “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудлыг ганцхан М.Энхболд гэдэг хүнтэй холбоотой юм шигээр ухуулан сурталчилж, энэ хүнээр “туг тахиад” харин өөрсдөө “уснаас хуурай гарч” олны хэл ам татсан энэ хэргээс “цэвэрхэн мултрах” гэж улайран зүтгэж байгаа нь МАН-ын удирдлагуудын ёс зүйгүйг илтгээд зогсохгүй намынхаа жирийн гишүүд, дэмжигчид болон олон түмнийг дахин төөрөлдүүлэх гэсэн урьд өмнө нь “энэ бол эвлүүлэг” гэж хэлж бултаж байснаас дутуугүй увайгүй үйлдэл мөн гэж дүгнэн үзэхээс өөр аргагүй.
Энэхүү хэрүүл дагуулсан тэмцэл нь МАНАН-ыг нураах биш харин МАНАН-ын толгойг солих гэсэн зөрчил битгий байгаасай гэсэн олон түмний болгоомжлолыг аливаа улс төр, нийгэм, эдийн засгийн үйл явдлын өрнөлийг ажиглаж зөв үнэлэлт дүгнэлт өгөх чадвартай МАХН хэмээх улс төрийн туршлагатай хүчин бүрнээ хуваалцаж, хуучин МАНАН шинэ МАНАН-аар солигдвол шударга ёсны төлөөх тэмцлээ урьдын адил тууштай үргэлжлүүлэх болно гэдгээ ХАРИУЦЛАГАТАЙГААР МЭДЭГДЭЖ байна.
МАХН нь “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудлыг анх олон нийтэд дэлгэн хүргэсэн улс төрийн хүчний хувьд энэ асуудалтай холбоотой гэдгийг нь МАН-ынхан өөрсдөө нотлоод байгаа М.Энхболд албан тушаалаасаа огцроод зогсохгүй 2016 оны УИХ-ын сонгуульд МАН луйврын аргаар 65 суудал авсан сонгуулийн дүнг бүхэлд нь хүчингүй болгож, өнөөгийн УИХ тарах нь шударга ёсонд нийцнэ гэж үзэж буй ард түмнийхээ саналыг бүрэн дэмжиж байгаагаа МЭДЭГДЭЖ байна.
Анх тухайн үеийн МАН-ын удирдлагын санаачилгаар 2008-ын УИХ-ын сонгууль, 2009 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дараа Үндсэн хуулийн үзэл санаа, тодорхой зүйл заалтыг санаатайгаар зөрчин “Стандарт бус Засгийн газар” нэртэй үнэн хэрэгтээ хариуцлагаас мултрахын тулд байгуулсан МАНАН хэмээх аймшигт бүтцийг бий болгосноос хойш гарсан шийдвэрүүд нь Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдал, монголын ард түмний эрх ашигт ноцтой хор хохирол учруулсныг МАХН дахин САНУУЛЖ байна.
Төрийн дээр гарсан МАНАН-ын дараах шийдвэрүүд буюу:
- 2009 оны 10 сард байгуулагдсан “Оюу толгойн ХОГ”,
- 2015 оны 5 сард байгуулагдсан “Дубайн гэрээ”
- “Таван толгойн орд”-ыг тойрсон маргаантай асуудал,
- Төр засгийн өндөр албан тушаалтнуудын оролцоо, дэмжлэг, хамгаалалттайгаар “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 51 хувийг барьцаалан авч завшсан, одоо Олон улсын арбитрын шүүхийн шийдвэрээр Монгол Улс төлөх ёстой болсон 100 гаруй сая ам.долларын луйврын хэрэг,
- “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувийг хууль бусаар авсан луйвар,
- “60 тэрбумын луйвар” гэх асуудал,
- “ЖДҮ-ийг дэмжих Сан”-аас төр засгийн өндөр албан тушаалтнууд албан тушаал, эрх мэдлээ ашиглаж зээл авсан нэрээр хийсэн луйвар зэрэг нь Монголын ард түмний өнөөгийн ядуу зүдүү амьдралынх нь учир шалтгаан мөн гэж МАХН ҮЗЭЖ байна.
МАХН-ЫН БАГА ЧУУЛГАН