Төмс: Хүний биед хэрэгтэй, эсвэл хэрэггүй гэдгийг тойрсон мэдээллийн талаар

2020-11-02
Нийтэлсэн: Админ
 2 мин унших

З.БАТЦЭЦЭГ

Төмс нь багагүй маргаан дагуулдаг хүнсний нэг. Олонх  хүн төмс их идвэл жин нэмдэг гэдэгт итгэлтэй байдаг. Шинэ жилийн баяраар айл бүр нийслэл салатаар ширээгээ чимдэг. Дэлхийн хамгийн алдартай ногооны ач тус, сөрөг нөлөөний талаар ярилцъя.

Хоол зүйчид төмсийг удаан хугацаагаар хэрэглэхэд айхтар хор нөлөө үзүүлдэггүй цорын ганц ногоо гэдэгт бүгд санал нийлдэг. Учир нь төмсөнд хүний биед хэрэгтэй олон зүйл байдаг.

Төмсний хүний биед хэрэгтэй давуу тал

Төмс бол хүний биед хэрэггүй, дан хоосон илчлэг гэдэг цуу яриаг үгүйсгэе. Нэгдүгээрт төмсөнд маш их витамин, эрдэс бодис  (С, В1, В2, В6, РР, К, төмөр, кальци, фосфор) агуулагддаг. Хоёрдугаарт уураг, эслэг  ихтэй, харин бүгдийг айлгадаг өөх тос байхгүй. Ихэнх хэрэгтэй зүйл нь хальсандаа байдаг тул хоол зүйчид төмсийг хальстай нь чанаж, жигнэж идэхийг зөвлөдөг. Гэхдээ энэ бол зөвхөн цэвэр эко төмсний талаар, харин дэлгүүрийн төмсийг хальснаас нь арилгаж идэх нь зүйтэй. Кали их хэмжээгээр агуулагддаг учраас зүрх судасны өвчтэй хүмүүст тохиромжтой. Үүнээс гадна бага зэрэг хаван хөөдөг. Мөн нянгийн эсрэг үйлдэлтэй. Эмээ, ээж нар ханиадны үеэр төмсний уураар утдаг. Энэ нь амьсгалын замыг халааж, нянгаас ангижруулдаг гэж үздэг. Түүхий төмсний шүүсийг үрэвслийн эсрэг, ходоодны үрэвсэл, хоол боловсруулах эрхтний өвчний эсрэг мөн шарх аниулахад ашигладаг. Хамгийн алдартай арга бол -өглөөний хаван, доод зовхины хавангийн эсрэг юм. Түүхий төмсийг үрж, жижиглээд цаасан алчууранд боон 15 минут зовхиндоо жин тавих. Хаван ул мөргүй арилдаг.

Төмсний сөрөг тал

Жин хасаж байгаа хүмүүсийн хамгийн их айдаг зүйл болох цардуул ихээр агуулагддаг. Олон хүмүүс жингээ барихын тулд бүр мөсөн төмснөөс татгалздаг. Хоол зүйчдийн нотолсноор төмсийг зөв болгоод, багаар, долоо хоногт цөөхөн удаа идвэл ямар ч хор нөлөөгүй гэж үздэг. Жин нэмэхгүй идэх хамгийн сайн арга бол хальстай нь жигнэх юм. Харин шарсан төмс, чипсээс татгалзах хэрэгтэй. Төмсний хальсанд соланин гэж бодис ихээр агуулагддаг. Энэ нь нарны туяанд идэвхждэг. Энэ бодисын өндөр тун нь мэдрэлийн тогтолцоонд сөргөөр нөлөөлдөг. Буруу хадгалсан төмс соёолж, ногоог туяатай болдог. Ийм төмсийг огтхон ч хэрэглэж болохгүй. Ногоон төмс нь соланин идэвхжсэний шинж. Залуу төмсөнд соланин бага байдаг. Өвөл, хавар төмсийг харанхуй, сэрүүн газар хадгална. Төмсний бас нэг сул тал нь гликемийн индекс өндөр. Ийм төрлийн хүнс нь биенд маш хурдан энерги өгснөөр бодисын солилцоо өөрчлөгдөж цусан дахь сахарын түвшинд сөргөөр нөлөөлдөг. Үр дүнд нь амархан өлсөх мэдрэмж төрж, бодисын солилцоо өөрчлөгдсөнөөр өөх хуримтлагддаг.

Шар, улаан төмс сайн сортод тооцогддог. Шар нь хурдан болдог, чихэрлэг, каротин ихтэй тул нүдний хараанд сайн. Улаан нь удаан болдог, цардуул, эслэг багатай. Төмс мах, загас, далайн бүтээгдэхүүнтэй сайн хосолдог. Бусад ногоотой хольж хэрэглэвэл төмс сайн шингэж, илчлэг нь биед зөв тархана.

Эх сурвалж: www.polit.mn

Төв Азийн орнууд болон Японы  анхны дээд хэмжээний уулзалт

Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд  Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг  хэвлэлүүд мэдээлж байна.

21 цаг 7 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг  батлав

УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.

Өчигдөр 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна

Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.

Өчигдөр 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.

Өчигдөр 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi

The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.

Өчигдөр 14 цаг 32 мин
Монгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар

Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.

Өчигдөр 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов

Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.

Өчигдөр 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв

Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.

Өчигдөр 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.

Өчигдөр 13 цаг 25 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна

Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.

Өчигдөр 13 цаг 23 мин