Б.ДОЛЖИНЖАВ
Энэ оны Нобелийн шагналтнууд өнгөрсөн долоо хоногийн даваа гаригаас тодорч эхэлсэн. Хамгийн сүүлийн номинац буюу эдийн засгийн салбарын шилдгийг өчигдөр орой шалгарууллаа. Эдийн засгийн салбарын Нобелийн шагналыг дуудлага худалдааны онолыг боловсруулсан Америкийн эдийн засагч Пол Милгром, Роберт Уилсон нарт олгожээ. Милгром, Уилсон хоёр хамгийн их орлого олох гэхээс илүү нийгэмд үр ашигтай бүтээлийг дуудлага худалдаанд оруулах шинэ онолыг нээсэн. 1994 онд АНУ-ын эрх баригчид энэ онолыг харилцаа холбооны операторуудад радио давтамж зарахад ашиглажээ. Үүнээс хойш олон орон энэ онолыг ашиглах болсон юм.
Нобелийн хорооны дарга Петер Фредрикссон “Энэ жилийн эдийн засгийн шинжлэх ухааны шагналыг бодит амьдрал дээр туршиж үзээд үр дүнгээ дэлхий нийтэд өгсөн онолд олголоо. Тэдний энэ нээлт нийгэмд маш их ашиг тустай” гэж ярьжээ. Тэд өмнөх уламжлалт аргаар худалдан авалт хийхэд тохиолддог байсан хэцүү зүйлийг хөнгөвчилж, дуудлага худалдааны шинэ онолыг боловсруулсан. Тэдний энэ нээлт дэлхийн эргэн тойронд байгаа худалдан авагч, борлуулагч, татвар төлөгчдөд үр дүнгээ өгсөн юм. Хүмүүс үргэлж өндөр үнэ хаялцаж бүтээгдэхүүн худалдан авч, эсвэл хамгийн хямд үнэ санал болгосон хүнээс худалдан авалт хийдэг. Гэвч өнөө үед урлагийн бүтээл бус эрдэс бодис, эрчим хүч хүртэл дуудлага худалдаагаар зарагддаг болсон. Тиймээс дуудлага худалдааны энэ онолыг ашиглан судлаачид үнэ хаялцах өөр өөр дүрмийн талаар ойлгуулахыг хичээжээ. Роберт Уилсон эд зүйлсийн нийтийн үнэ цэнэ нь тодорхой бус тохиолдолд хүн бүрт ижил байдаг гэсэн онолыг боловсруулсан. Харин Пол Милром хувь хүн бүрт харилцан адилгүй байдаг хувийн үнэ цэнийг зөвшөөрдөг ерөнхий дуудлага худалдааны онолыг боловсруулсан байна.
Пол Милгром 1948 онд АНУ-ын Детройт хотод төрсөн. Өдгөө 72 настай. АНУ-ын Стэнфордын их сургуулийн хүмүүнлэгийн ухааны профессор. Харин Роберт Уилсон 1937 онд АНУ-ын Женев хотод төрсөн. Өдгөө 83 настай. АНУ-ын Стэнфордын их сургуулийн Эмеритус менежментийн хүндэт профессор юм. 1968 онд Шведийн Төв банк “Sveriges Riksbank” 300 жилийн ойдоо зориулж, Нобелийн санд эдийн засгийн салбарын шагналыг бий болгох зорилгоор их хэмжээний мөнгө хандивласан байна. Тиймээс Шведийн Эзэн хааны шинжлэх ухааны академийн дэргэдэх Нобелийн хороо эдийн засгийн салбарын шилдгийг тодруулдаг уламжлалтай. Нобелийн шагнал гардуулах ёслол арванхоёрдугаар сарын 10-нд болно. Энэ жил цар тахлын улмаас ёслолыг цахим хэлбэрээр зохион байгуулахаар болжээ.
Эх сурвалж:Nobelprize.org
Төв Азийн орнууд болон Японы анхны дээд хэмжээний уулзалт
Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг хэвлэлүүд мэдээлж байна.
14 цаг 20 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг батлав
УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.
19 цаг 11 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.
19 цаг 13 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.
19 цаг 17 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi
The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.
19 цаг 17 минМонгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар
Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.
20 цаг 17 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов
Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.
20 цаг 23 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв
Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.
20 цаг 24 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.
20 цаг 25 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна
Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.
20 цаг 27 мин