Б.ДОЛЖИНЖАВ
Дэлхийн сэтгэцийн эрүүл мэндийн өдөр энэ сарын 10-нд тохиосон. Жил бүрийн аравдугаар сарын эхний долоо хоногт олон нийтэд сэтгэцийн эрүүл мэндийн талаар мэдлэг олгох, хүмүүсийн сэтгэцийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг бууруулах үйл ажиллагаа явуулдаг юм. Тиймээс энэ удаа сэтгэл гутрал гэж юу болох, хэрхэн сэргийлэх зөвлөгөөг “CNN”сайтаас орчуулан хүргэж байна.
Сэтгэцийн эмгэгийн талаар бидний заавал мэдэх ёстой зүйлс
АНУ-ын насанд хүрсэн таван хүн тутмын нэг нь сэтгэцийн эмгэгт өртдөг гэсэн судалгааг тус улсын Сэтгэцийн эмгэгийн үндэсний холбоо гаргажээ. Энэ төрлийн эмгэг нь хүмүүсийг сэтгэл гутралд оруулж, ганцаардалд автуулахаас гадна мансууруулах бодис хэрэглэхэд хүргэдэг байна. Эрүүл мэнд болон эм хэрэглээний үндэсний судалгаагаар 2019 онд 51.5 сая насанд хүрсэн Америк хүн сэтгэцийн эмгэгт өртсөн нь 2008 онтой харьцуулахад 17.7 хувь, 2019 онтой харьцуулахад 20.6 хувиар өссөн байгаа юм. Судалгаанаас харахад бэлгийн цөөнх хүмүүс сэтгэцийн хувьд илүү эмзэг байна. Тухайлбал, жил бүр ЛГБТ хүмүүсийн 37 хувь нь сэтгэцийн эрүүл мэндийн эмгэгт өртдөг аж.
Эдгээр насанд хүрэгчдийн зөвхөн 43 хувь нь эмчлүүлжээ. Мөн сэтгэцийн эмгэгтэй хүүхдүүдийн тал хувь нь эмчилгээнд хамрагдаж чаддаггүй байна. Тодруулбал, 2016 оны Хүүхдийн эрүүл мэндийн судалгаанд хамрагдсан 46.6 сая 6-18 насны хүүхдийн тал хувь нь эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авсан байв. Учир нь АНУ-д хүүхэд, өсвөр үеийн сэтгэцийн эмч дутагдалтай байдаг тул сэтгэцийн эмгэгийн эмчилгээ хийлгэх нь гэр бүлүүдэд төвөгтэй байдаг байна. Тухайлбал, 100 мянган хүүхдэд 17-оос цөөн мэргэжилтэн ногддог аж.
АНУ-ын өвчнийг удирдах, урьдчилан сэргийлэх төвийн мэдээлснээр “COVID-19” цар тахал бусад орнуудтай харьцуулахад Америк иргэдийн сэтгэцийн эрүүл мэндэд маш муугаар нөлөөлж байна. Учир нь хүмүүс өөрсдийгөө бусдаас тусгаарлаж, гэртээ байх нь тэдний сэтгэцийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж байгаа аж. Судалгаанд хамрагдсан хүмүүсийн 41 хувь нь сэтгэцийн эмгэгийн улмаас сэтгэлд гутралд орох, амиа хорлох тухай бодож байсан хэмээн хариулсан байна. Түүнчлэн сэтгэл түгших шинж тэмдэг илэрсэн Америк хүний тоо өнгөрсөн жилээс гурав дахин нэмэгджээ.
Тэгвэл сэтгэл гутралаас хэрхэн сэргийлэх вэ?
- Маш сайн унтаж амрах
- Идэж буй хоол хүнсээ хянах. Хэт их сахар, кафейн нь таны сэтгэл хөдлөлд нөлөөлдөг гэдгийг санаарай.
- Өдөр бүр гадаа гарч амьтан, ургамал харж, хүмүүстэй уулзаж байгаарай.
- Алхах, иог хийх, найзуудтай хамт бүжиглэх гэх мэт идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн хийгээрэй.
- Дэлгэцэнд зарцуулж буй цагаа хяна. Цахим сүлжээ, интернет орчинд олон цагаар байх нь сэтгэл гутрал, түгшүүрийг нэмэгдүүлдэг.
Эх сурвалж:CNN
Төв Азийн орнууд болон Японы анхны дээд хэмжээний уулзалт
Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг хэвлэлүүд мэдээлж байна.
Уржигдар 19 цаг 30 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг батлав
УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.
Уржигдар 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.
Уржигдар 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.
Уржигдар 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi
The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.
Уржигдар 14 цаг 32 минМонгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар
Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.
Уржигдар 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов
Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.
Уржигдар 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв
Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.
Уржигдар 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.
Уржигдар 13 цаг 25 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна
Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.
Уржигдар 13 цаг 23 мин