“Рио Тинто” буулт хийж эхлэв үү

2020-09-14
Нийтэлсэн: Админ
 3 мин унших

Б.ГАРЬД

 

УИХ-ын чуулганы 2019 оны арваннэгдүгээр сарын 21-ний нэгдсэн хуралдаанаар Оюутолгой төслийн хөрөнгө оруулалтын гэрээ болон бусад гэрээг Монгол Улсын хууль тогтоомжид нийцүүлэн сайжруулах тухай тогтоолын төслийг хэлэлцэн баталсан.

“Оюутолгойн ордын ашиглалтад Монгол Улсын эрх ашгийг хангуулах тухай” уг тогтоолын төсөл батлагдсанаар Засгийн газар “Рио Тинто” компанитай  хэлэлцээрийн ширээний ард суухаар болсон юм.

Энэ тогтоолын хэрэгжилтийг хангах талаар 2020 оны хоёрдугаар сард Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар хэлэлцэж зарим “Рио Тинто” компанитай хэлэлцээр хийх төлөвлөгөөг баталсан.

Ингэхдээ өмнөх тат­ва­руудын зөрүүг нэ­хэм­жилж гаргуулах, ног­дол ашгийг нийгмийн хариуц­лагын хэлбэрээр наашлуулж олгох, зардлыг дахин өсгөхийг хориглох, үндсэн гэрээний хэрэгжилтийг зөвлөх үйлчилгээний компаниар дүгнүүлэх, Дубайн гэрээг өөрч­лөх зэрэг шаардлагыг тави­хаар болсон байдаг.

Энэ дагуу өнгөрсөн хугацаанд Засгийн газрын тавьсан дээрх шаардлагуудад “Рио Тинто” компани эсрэг байр суурьтай байж ирсэн. Улмаар олон улсын арбитрын шүүхэд зарга мэдүүлсэн.

Тэд дэлхийд нэр хүндтэй томоохон хуулийн фирмийг хөлслөн манай улсын Засгийн газрын эсрэг ажиллуулсан. Засгийн газар ч хариу арга хэмжээ авч, арбитрын шүүхэд Монгол Улсыг төлөөлөн ажиллах түншийг сонгон ажиллуулсан байдаг.

Тухайн үед Засгийн газрын нэр бүхий сайд нар “Рио Тинто”-гийн эрх ашигт үйлчилж, ажлын хэсгийн үйл ажиллагааг тасалдуулах оролдлого хийж байсан талаар “Зууны мэдээ” өнгөрсөн хавар мэдээлж байлаа.

Тэгвэл Оюутолгой төслийн хөрөнгө оруулагч болох “Рио Тинто” компанийн гүйцэтгэх удирдлагууд 2020 оны есдүгээр сарын 11-ний өдөр албан тушаалаасаа огцорчээ. Энэ талаар “Ройтерс” зэрэг томоохон агентлаг мэдээлсэн байна.

Тодруулбал, “Рио Тинто” компанийн гүйцэтгэх захирал Жан-Себастьян Жак албан тушаалаасаа огцорсон байна.

Мөн тус компанийн асуудал эрхэлсэн захирал Симон Нивен, төмрийн хүдрийн группийн захирал Крис Салбури нар нь Баруун Авсралийн Пилбури бүс дэх “Рио Тинто”-гийн төмрийн хүдрийн уурхайг өргөтгөх явцад нутгийн уугуул иргэдийн соёлын өв болох 46 мянган жилийн түүхтэй агуйг дэлбэлсэн асуудалд хариуцлага хүлээн огцрох болсон байна. “Рио Тинто” компани нь 2020 оны тавдугаар сарын 2-нд Жуукан Горж нэртэй 46 мянган жилийн өмнөөс хүн амьдарч байсан, соёлын өв болсон агуйг дэлбэлсэн нь Австралид болон барууны олон оронд шүүмжлэл, эсэргүүцлийн тэмцлийг өрнүүлсэн. Тухайн үед “Рио Тинто”-гийн Төлөөлөн удирдах зөвлөл энэхүү асуудалтай холбогдуулж дээр дурдсан нэр бүхий гүйцэтгэх удирдлагын гишүүдэд хариуцлага тооцож, бонус авах эрхийг нь хасах шийдвэр гаргаад байсан ч тус компанийн Австрали, Англи, АНУ дахь хувьцаа эзэмшигчид, хөрөнгө оруулагчид энэхүү шийдвэр нь хангалтгүй гэсэн байр суурийг илэрхийлж байжээ.

Түүнчлэн энэхүү 46 мянган жилийн түүхтэй соёлын өвийг сүйтгэсэн асуудалтай холбогдуулж Австрали улсын холбооны Парламент нь хянан шалгах үйл ажиллагаа эхлүүлсэн байна. Түүнээс болж “Рио Тинто” компанийн нэр хүнд Австрали төдийгүй барууны улсуудад унаж, компанийн дотоод соёл, хариуцлагын тогтолцоо хөрөнгө оруулагч, хувьцаа эзэмшигчдийн шүүмжлэлийг дагуулж эхэлсэн юм.

Үүнээс гадна “Рио Тинто”-гийн гүйцэтгэх захирал Жан-Себастьян Жак нь албан тушаал хаших явцдаа жижиг хувьцаа эзэмшигчдийн гомдол маргааныг шийдвэрлэж чадаагүй. Олон улсын арбитрын шүүх дээрх маргаанууд дээр хугацаа алдаж “Рио Тинто”-д алдагдал үүсгэсэн гэж Төлөөлөн удирдах зөвлөл нь үзжээ. Тиймээс арбитртай холбоотой зардлаас татгалзаж манай улс зэргийн татварыг төлөөд явах нь зөв гэж шийдсэн байна. Харин “Рио Тинто”-гийн гүйцэтгэх захирал Жан-Себастьян Жак дараагийн гүйцэтгэх захирлыг томилох хүртэл буюу 2021 оны гуравдугаар сарын 31-нийг хүртэл ажил үүргээ гүйцэтгэх юм байна.

Харин манай улсын Засгийн газрын тухайд гаргасан шийдвэрийнхээ хүрээнд, голлоод зардал өссөн асуудал болон Австралийн асуудлаар жижиг хувьцаа эзэмшигчидтэй хамтарч гомдол гаргахаар болжээ.

Тиймээс “Рио Тинто” компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн шийдвэрийг Оюутолгойн гэрээний хэлэлцээрт ахиц гарч, “Рио Тинто” Монголын талд буулт хийж эхэллээ хэмээн дүгнэж болохоор байгаа юм.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2020.9.14 ДАВАА № 177 (6402)

 

Төв Азийн орнууд болон Японы  анхны дээд хэмжээний уулзалт

Төв Азийн таван орон болон Японы удирдагч нарын уулзалт арванхоёрдугаар сарын 18-20-нд  Токиод болж өнгөрсөн. Энэ уулзалт нь бүс нутгийн хамтын ажиллагааны үйл явц шинэ эрч хүч авч буй Төв Азийн өнөөгийн чиг хандлагын хүрээнд онцгой ач холбогдолтой Стратегийн түншлэлийн шинэ үе шат болж байгааг  хэвлэлүүд мэдээлж байна.

Уржигдар 19 цаг 30 мин
ЧУУЛГАН: Үндэсний эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай тогтоолыг  батлав

УИХ-ын чуулганы өнөөдөр /2025.12.26/-ийн хуралдаанаар Үндэсний Эрчим хүчний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх “Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг баталлаа.

Уржигдар 14 цаг 39 мин
Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөл хуралдаж байна

Монгол Улсын Усны нөөцийн зөвлөлийн ээлжит хуралдаан өнөөдөр болж байна. Тус хуралдаанаар усны нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах, төлөвлөлтийг сайжруулахад чиглэсэн 11 судалгааны ажлын тайланг хэлэлцэнэ.

Уржигдар 14 цаг 37 мин
Д.Трамп Казахстан, Узбекистаны удирдагч нарыг G20 дээд хэмжээний уулзалтад урив

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Казахстан, Узбекистан улс 2026 онд Флорида мужийн Майами хотод болох G20-ийн дээд хэмжээний уулзалтад урилга хүлээн авах болно гэж мэдэгдэв. Тэрээр энэ талаар Truth Social олон нийтийн сүлжээндээ бичжээ.

Уржигдар 14 цаг 33 мин
Parliamentary Committee Reviews Draft Resolution to Increase Mongolia’s Benefits from Oyu Tolgoi

The Economic Standing Committee of the Parliament discussed a draft parliamentary resolution on December 23, 2025, aimed at safeguarding Mongolia’s national interests and increasing the country’s benefits from the operation of the Oyu Tolgoi group of deposits.

Уржигдар 14 цаг 32 мин
Монгол Улсад 2026 онд болох аялал жуулчлалын нэгдсэн цагалбар

Монгол Улсад 2026 онд соёл, аялал жуулчлал, спортын чиглэлээр зохион байгуулагдах хурал, зөвлөгөөн, үзэсгэлэн арга хэмжээний нэгдсэн цаглаврыг нийслэл, 21 аймаг, төрийн байгууллагууд, мэргэжлийн холбоодын саналыг үндэслэн нэгтгэж, Засгийн газрын 2025 оны 12 дугаар сарын 24-ний өдрийн хуралдаанаар танилцууллаа.

Уржигдар 13 цаг 33 мин
Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэв олгов

Монгол Улсын Засгийн газраас өргөн мэдүүлсний дагуу төрийн албаны удирдах албан тушаал хашиж байгаа нэр бүхий 21 эрхэмд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Тэргүүн түшмэлийн зэрэг дэвийг шинээр болон ахиулан олголоо.

Уржигдар 13 цаг 27 мин
УИХ дарга уурхайчдад ойн баярын мэнд хүргэв

Монголын уул уурхайн салбарын үүсч хөгжсөний 103 жилийн ой өнөөдөр /2025.12.25/ тохиож байгаа ба УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдааны үеэр Их Хурлын дарга Н.Учрал “Эдийн засгийг нуруундаа үүрч яваа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал хувь нэмэр оруулж ирсэн уул уурхайн салбарынхан, уурхайчдадаа түүхт ойн мэндийг өргөн дэвшүүлье. Та бүхэнд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсье” гэж тус салбарынханд баярын мэндчилгээ дэвшүүлэв.

Уржигдар 13 цаг 26 мин
Улсын ерөнхий прокурорын орлогч М.Чинбат гэж хэн бэ?

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, Максимын Чинбатыг Улсын ерөнхий прокурорын орлогчийн албан тушаалд улираан томилсон.

Уржигдар 13 цаг 25 мин
Чуулган: Төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэж байна

Улсын Их Хурлын 2025 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн (2025.12.25) үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаан 10 цаг 12 минутад Улсын Их Хурлын 73 гишүүн хүрэлцэн ирснээр 57.9 хувийн ирцтэйгээр эхэлж, “Төрийн өмчит хуулийн этгээдийн хувьцааг 2026-2028 онд биржээр олон нийтэд нээлттэй худалдах, төрийн өмчийг хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэх хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ.

Уржигдар 13 цаг 23 мин